System bankowy Niemiec został zaprojektowany w taki sposób, aby służył na najwyższym poziomie jednej z najpotężniejszych na świecie i najbardziej rozwiniętych gospodarek europejskich. Będąc lokomotywą europejskiego rynku, Niemcy zbudowały niezwykle złożony, ale także stabilny system polityczny i gospodarczy, którego integralną kontynuacją jest system finansowy. Warto zacząć od tego, że niemiecki system finansowy jest nierozerwalnie związany z systemem paneuropejskim, ponieważ to RFN zapoczątkowała wprowadzenie jednej waluty w całej UE.
Struktura systemu bankowego
Jako kraj o rozwiniętej postindustrialnej gospodarce Niemcy mają system finansowy zorganizowany zgodnie z ideami współczesnych ekonomistów na temat neoliberalnego porządku.
Niemiecki system bankowy jest dwupoziomową wysoce zdecentralizowaną strukturą składającą się z dwóch rodzajów organizacji bankowych. Na najwyższym szczeblu piramidy finansowej w Niemczech istnieją organy kontrolne upoważnione przez rząd do sprawowania nadzoru w sferze finansowej. Niemniej jednak są oni dość niezależni od tego samego rządu, co pozwala im prowadzić bardziej zrównoważoną politykę finansową.
Na niższym poziomie niemieckiego systemu bankowego znajduje się wiele banków komercyjnych i organizacji finansowych, które nie mają licencji bankowej.
Państwowy Bank Niemiec
Bundesbank, znany również jako Bank Federalny, pełni funkcje w Republice Federalnej Niemiec podobne do funkcji przypisanych do Rosyjskiego Banku Centralnego. Przede wszystkim państwowy organ finansowy reguluje obieg pieniędzy i kredyt. Pomimo faktu, że zgodnie z przepisami bank jest niezależny od rządu, powinien zapewnić kierownictwu kraju kompleksowe wsparcie w zakresie ogólnych kwestii gospodarczych.
Jest to także bank państwowy, który emituje banknoty, ustala podstawową stopę procentową pożyczek i pełni funkcje gotówkowe na rzecz rządu federalnego i krajów związkowych Niemiec.
Banki komercyjne
Drugi poziom systemu bankowego w Niemczech obejmuje banki komercyjne, których głównym zadaniem jest osiąganie zysków. Głównymi graczami na tym rynku są tak zwane banki brutto, do których należą Wielka Trójka: BMW Bank, Commerzbank („Commerzbank”), Deutsche Bank („Deutsche Bank”).
Cechą każdej takiej instytucji jest to, że jest połączona z dowolną grupą przemysłową i służy jej interesom. Jak można się domyślić, źródłem pieniędzy dla BMW Bank był koncern o tej samej nazwie. Ponadto instytucja finansowa zajmuje się pożyczkami samochodowymi, co przyczynia się do wzrostu sprzedaży samego koncernu.
Deutsche Bank ma bardziej zróżnicowane cele i źródła finansowania. Będąc największą z niemieckich komercyjnych instytucji kredytowych, Deutsche Bank jest powiązany z przedsiębiorstwami z branży rolniczej, farmaceutycznej, wydobywczej, metalurgicznej, a nawet sektora nuklearnego.
Banki ziemi i bankierzy prywatni
Chociaż Wielka Trójka ma niezwykle silny wpływ na niemiecki rynek kapitałowy, tylko sektor bankowy nie jest do niego ograniczony. Ważną częścią i jednym ze środków zapewniających stabilność finansową są banki gruntów, z których największym jest bawarski bank hipotek i rachunków, którego pakiet kontrolny znajduje się w rękach rządu Bawarii.
W dawnych czasach działalność takich organizacji finansowych była ograniczona do określonego terytorium lub rodzaju świadczonych usług.Dziś zniesiono wszelkie ograniczenia w przepływie kapitału w Niemczech, a działalność banków rozprzestrzeniła się nie tylko na wszystkie podmioty federacji, ale także poza jej granicami.
Na szczególną uwagę zasługują prywatni bankierzy, którzy przeprowadzają transakcje finansowe w branży lub usługach dla bardzo ograniczonego kręgu klientów. Ogólnie rzecz biorąc, charakterystyczną cechą niemieckiego systemu bankowego jest uniwersalizacja instytucji finansowych i kredytowych. Jednak w tym kraju pojawiły się wysoko wyspecjalizowane banki. Na przykład pierwszy bank hipoteczny pojawił się na Śląsku w 1770 r. Warto zauważyć, że niemieckie banki charakteryzują się stabilnością, przewidywalnością i jakością zarządzania kapitałem i ryzykiem.