Dochodzenie to proces ustalania prawdy w sprawie karnej. Czynności dochodzeniowe to obszerna grupa środków obejmujących gromadzenie, ustalanie, ocenę dowodów, przesłuchania. Jeżeli w zeznaniach przesłuchiwanych osób istnieją znaczące sprzeczności, wówczas śledczy w ramach art. 164 Kodeks postępowania karnego ma prawo do konfrontacji.
Ogólne pojęcia i zasady
Co to jest konfrontacja? Pomimo wielu różnych opinii ekspertów w dziedzinie prawa karnego, pojęcie to można interpretować jako jednoczesne przesłuchanie dwóch osób, bez względu na to, czy będą to świadkowie, podejrzani czy ofiary. Przesłuchanie odbywa się w celu wyeliminowania sprzeczności, które powstały podczas rozmowy z tymi osobami oddzielnie.
U podstaw tego rodzaju przesłuchań leży ustalenie prawdy.
Konfrontacja między osobami, które wcześniej nie były przesłuchiwane z powodu kontrowersyjnych okoliczności, nie jest dozwolona. Jeśli w zeznaniach przesłuchanych osób nie ma istotnych sprzeczności, konfrontacja również nie jest przypisywana. Kwestia niespójności zostaje rozwiązana przez badacza, jeśli wcześniej te zeznania nie dają możliwości prawidłowej oceny istniejących dowodów.
Czym jest konfrontacja i czy można ją przeprowadzić między nieznajomymi? W rzeczywistości nie ma zakazów jednoczesnego przesłuchania dwóch nieznajomych. Wystarczy, że świadek, podejrzany lub ofiara widzieli się podczas incydentu, a wcześniejsze zeznania były ze sobą sprzeczne.
Możliwe powody
Co to jest konfrontacja iw jakich przypadkach się odbywa? Sprzeczności mogą wystąpić na dwa sposoby:
- osoba zeznająca jest w dobrej wierze;
- celowo zniekształca fakty.
W pierwszym przypadku dana osoba może zniekształcać fakty, ponieważ nieprawidłowo postrzegała zdarzenia lub źle je zapamiętała. W drugim przypadku zniekształcenie faktów ma na celu stworzenie fałszywego alibi w celu uniknięcia odpowiedzialności.
Zasady
Konfrontacja powinna być prowadzona zgodnie z wymogami art. 192 CPC i przepisami Konstytucji.
Przesłuchanie osoby poniżej 14 roku życia jest zabronione bez udziału nauczyciela. Jeśli zaangażowana jest osoba uznana za upośledzoną umysłowo, wówczas podczas przesłuchania powinien być obecny przedstawiciel prawny, nauczyciel lub krewny.
Przed konfrontacją obie strony muszą zostać powiadomione o swoich prawach, odpowiedzialności za zgłaszanie fałszywych informacji oraz o tym, że mają prawo nie zeznawać przeciwko sobie i swoim bliskim.
Jeśli przesłuchane życzy sobie tego, prawnik może być zaangażowany w proces. W razie potrzeby śledczy może doprowadzić do postępowania urzędnika, który był zaangażowany w czynności poszukiwania operacyjnego w ramach tego postępowania karnego. Badaczowi nie wolno stosować przemocy ani gróźb.
Protokół
Zasady przeprowadzania konfrontacji przewidują obowiązkowe utrzymanie protokołu podpisanego po zakończeniu procedury przez wszystkich obecnych.
Dozwolone jest sporządzenie protokołu w formie tabeli, w której wpisywane są odpowiedzi na te same pytania każdej przesłuchiwanej osoby. Wszystkie zapytania mogą być rejestrowane przy użyciu środków technicznych.
Za zgodą śledczego przesłuchiwane osoby mogą zadawać sobie pytania. Należy to odnotować w protokole.
Technika
Główne zadania, zasady i techniki konfrontacji sprowadzają się do wyeliminowania istotnych sprzeczności w zeznaniach dwóch świadków.
Aby aktywować pamięć przesłuchiwanego, najczęściej stosują taktykę rozpatrywania spornych faktów w odwrotnej kolejności. Przesłuchanie można również przeprowadzić bezpośrednio na miejscu przestępstwa. Często śledczy przedstawiają dowody.
Wielu ekspertów w dziedzinie prawa karnego absolutnie nieoczekiwanie zaleca konfrontację. Ale w tym celu badacz musi starannie przygotować, określić emocjonalne i mentalne cechy obu przesłuchiwanych. Najlepiej byłoby, gdyby urzędnik państwowy przygotował dla siebie plan przesłuchania i zebrał dowody materialne.
Wniosek
Co to jest konfrontacja? Dla śledczego jest to prawdziwa okazja do wyeliminowania sprzeczności, które powstały podczas dochodzenia w sprawie karnej i przesłuchania kilku uczestników procesu.
Dozwolone jest jednoczesne przesłuchanie nie tylko świadków lub podejrzanych, ale także ofiary, oskarżonego itp. Konfrontacja nie jest obowiązkiem śledczego, lecz jedynie prawem. Jeżeli nie ma sprzeczności w dowodach, nie można ich znieść. Przesłuchiwana strona, niezależnie od statusu, ma prawo zaangażować prawnika w proces.
Konfrontacja jest prowadzona w formie szczegółowego przesłuchania, ale z udziałem trzech uczestników. W takim przypadku śledczy nie próbuje znaleźć nowych okoliczności, a jedynie eliminuje sprzeczności i próbuje ujawnić fałszywe alibi lub oszczerstwa innej osobie. Wszystkie otrzymane działania i informacje są zapisywane w protokole, który podpisują wszyscy uczestnicy.