Po rozpadzie ZSRR kraje, które wcześniej uważano za jego republiki, zaczęły tworzyć koalicję zwaną WNP lub Wspólnotą Niepodległych Państw. Każdego roku ich rządy i głowy państw przyjmują ogromną liczbę umów i traktatów, które praktycznie nie są cytowane na poziomie międzynarodowym. W szczególności taka ocena istnieje, ponieważ proces międzynarodowej integracji tych krajów pod wieloma względami nie trwał i od wielu lat stoi w jednym miejscu. Dopiero niedawno utworzone organy i instytucje zaczęły działać na mniej więcej odpowiednim poziomie. Jeden z nich można bezpiecznie nazwać Międzynarodowym Sądem Gospodarczym WNP.
Tło historyczne
Utworzenie specjalnego organu, który mógłby interweniować w sporach gospodarczych między krajami WNP, było początkowo przewidziane w przyjętej przez nich umowie w sprawie środków zapewniających lepsze rozstrzyganie sporów między organizacjami biznesowymi. Dokument ten został oparty na rozporządzeniu w sprawie sądu gospodarczego w WNP.
Dalszy rozwój tego organu był kontynuowany w tym samym czasie, co inne instytucje, ale były pewne osobliwości. Na przykład, zgodnie z umową, sąd ten powinien pracować nieprzerwanie, a nie okresowo, jak wiele innych organów krajów WNP. Wszystko to zostało zrobione przez Sąd Gospodarczy WNP jako międzypaństwowy organ sądowy, który ma obowiązkową jurysdykcję w krajach, które podpisały Umowę, to znaczy w WNP.
Struktura sądu
W oparciu o najnowsze zmiany, które zostały wprowadzone w 2017 r., Sąd Gospodarczy w WNP ma następującą strukturę (na podstawie której działa):
- Plenum Sądu Gospodarczego Wspólnoty Niepodległych Państw.
- W całości (tj. Oprócz prezesa sądu) jeden sędzia zasiada w każdym państwie członkowskim WNP.
- Skład izb, których działalność obejmuje rozwiązywanie sporów i rozwiązywanie problemów związanych z interpretacją praworządności.
Aby rozwiązać każdy przypadek, tworzona jest specjalna komora, która składa się z trzech sędziów. Są oni mianowani przez prezesa Sądu Gospodarczego WNP na wniosek jednego z uczestniczących państw w stosunku jednego sędziego z każdej ze stron, a trzeciego jako strony neutralnej.
Przewodniczący
Obecnie obowiązki przewodniczącego wykonuje Kamenkova Ludmiła Eduardovna. Reprezentuje Republikę Białorusi w Sądzie Gospodarczym WNP. Swoje obowiązki wypełnia od 15 grudnia 2011 r., Czyli od dłuższego czasu. Została wybrana na podstawie decyzji pozostałych sędziów. Ma dużą liczbę nagród i tytułów. Przed przeniesieniem się bezpośrednio do tego sądu pracowała w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Białorusi.
Kompetencje
Obecnie do kompetencji Sądu Gospodarczego CIS należy zapewnienie zobowiązań gospodarczych między tymi wszystkimi krajami. Sprawy powstałe w wyniku sporów w zakresie zobowiązań gospodarczych są przekazywane bezpośrednio do ich rozpatrzenia. Jednakże decyzją krajów uczestniczących można im przypisać inne przypadki określone w umowie. Dość często interpretują także normy prawa gospodarczego i doradzają aktom ustawodawczym w sprawach gospodarczych.
Z powyższego wynika, że właściwością tego sądu są sprawy, które:
- powstały bezpośrednio przy wykonywaniu zobowiązań gospodarczych między krajami Wspólnoty i ich instytucjami;
- dochodzą do wniosku, że regulacyjne akty prawne przyjęte w krajach w sprawie umów i kwestii gospodarczych są zgodne z istniejącymi aktami i nie wpływają na prawa innych osób.
Prawa i obowiązki
Jak każdy organ państwowy, Międzynarodowy Trybunał Gospodarczy CIS ma własną liczbę praw i obowiązków. Na przykład ma on prawo zażądać materiałów niezbędnych do rozpatrzenia sprawy od jednego z uczestniczących krajów i ich władz. Wszystkie decyzje Sądu Gospodarczego WNP muszą być podejmowane ostrożnie. Należy wziąć pod uwagę, że żaden z uczestniczących krajów nie może odpowiedzieć negatywnie na wymagania sądu, o ile działa on w ramach swoich kompetencji.
Przede wszystkim powinni oni wykonywać swoje działania, w pełni opierając się na obowiązujących rozporządzeniach Trybunału Gospodarczego WNP. Trwa proces w jednym języku uznanym przez autostradę międzystanową.
Podjęte decyzje
Pytanie, czy orzeczenia tego sądu są wiążące, pozostaje w dużej mierze kontrowersyjne, ponieważ ich moc prawna nie jest wskazana w żadnym z dokumentów założycielskich. Dlatego uważa się, że takie decyzje staną się wiążące jedynie pod względem kwalifikacji prawnych okoliczności sprawy, a we wszystkich pozostałych przypadkach - w jakiej objętości należy wyeliminować konsekwencje i naruszenia stanu winy - tylko doradztwo. Pomimo stopnia władzy takie decyzje muszą, po ich przyjęciu, zostać opublikowane w mediach i oficjalnych publikacjach wszystkich krajów należących do Wspólnoty Narodów.
Procedura udania się do sądu
Wszelkie odwołania do sądu gospodarczego w WNP są początkowo bezpłatne i nie podlegają opodatkowaniu. W razie potrzeby wniosek można wysłać do zainteresowanego Państwa-Strony lub jego władz i przedstawicieli. Musi być wykonany w formie pisemnej, a następnie przesłany do stałej formy komunikacji. Taki dokument powinien zawierać wszystkie wymagane dane, a także dodatkowe dokumenty, które mogą pomóc sądowi w podjęciu decyzji.
Po wpłynięciu wniosku do sądu, jest on przesyłany do Przewodniczącego, który przekazuje sprawę do panelu i wyznacza sędziów w ciągu dziesięciu dni. W ciągu miesiąca zarząd decyduje, czy przekazać sprawę do produkcji, czy odmówić. Jedyną podstawą odmowy jest fakt, że sprawa nie podlega jurysdykcji. Dopiero po tym, w ciągu pięciu dni, zainteresowane strony są powiadamiane, że sprawa zaczęła zmierzać w kierunku decyzji i że ustalono termin jej rozpatrzenia.
Praktyka sądu gospodarczego WNP
Pomimo faktu, że organ ten działa od prawie 20 lat, liczba rozpatrywanych przez niego spraw jest raczej niewielka, dlatego praktyka sądowa ich orzeczeń jest znikoma. Należy pamiętać, że większość z nich dotyczy wyłącznie interpretacji norm ekonomicznych. Łącznie sądowe spory gospodarcze między państwami zostały rozwiązane około 13. Jedynym znaczącym przypadkiem dla praktyki międzynarodowej była decyzja w sprawie „ochrony praw inwestorów”, która została zweryfikowana we wrześniu 2014 r.
Dlatego należy poszukiwać praktycznego znaczenia tego organu sądowego w dziedzinie interpretacji. Jest szeroko stosowany w krajach WNP, zwłaszcza na Białorusi i w Rosji, i jest często brany pod uwagę przez ekspertów, którzy piszą treść umów.
Główne wady
Jak można zrozumieć z powyższego, sąd gospodarczy ma szereg istotnych problemów, które uniemożliwiają mu pełną wydajność.
- Przede wszystkim należy zrozumieć, że jego kompetencje są bardzo ograniczone, zwłaszcza w porównaniu z uprawnieniami innych sądów na szczeblu regionalnym.
- Ze względu na brak statusu prawnego orzeczeń tego sądu pozostają one doradcze, dlatego ich niewykonanie nie prowadzi do kary.
- Skład aparatu sądowego jest wyznaczany przez kraje WNP, co daje znaczne ograniczenia, ponieważ sami uczestnicy nie mogą wyznaczyć pożądanej kandydatury.
Wszystko to prowadzi do tego, że po prostu nie jest jasne, czy taki organ w ogóle można uznać za sąd. Przede wszystkim przypomina próbę utworzenia wcześniej zjednoczonych krajów struktury przypominającej sąd arbitrażowy, ale w praktyce okazało się, że jest to jakiś organ nadzorczy, który może działać jedynie jako doradca i tłumacz.
Dlatego tak ważne jest zreformowanie tej instytucji poprzez gruntowną zmianę jej dokumentów założycielskich, aby nie tylko rozszerzyć jej kompetencje, ale także by decyzje były wiążące.