Inflacja jest tradycyjnie uważana za negatywną stronę gospodarki. Ale to nie jest uczciwa ocena. Inflacja jest jednym z najważniejszych wskaźników ekonomicznych. Nawet jego stosunkowo wysokie wskaźniki mogą wskazywać, że krajowa gospodarka szybko się rozwija. Ale może oczywiście być tak, że inflacji nie będą towarzyszyć najbardziej pozytywne konsekwencje i znaczne koszty. Które z nich można uznać za najbardziej prawdopodobne?
Istota inflacji
Przed zbadaniem kosztów inflacji zastanówmy się najpierw nad jej istotą. Jakie podejścia do zrozumienia tego terminu są powszechne wśród rosyjskich badaczy?
Inflacja jest najczęściej interpretowana jako proces charakteryzujący deprecjację waluty krajowej. Bank Centralny lub inna instytucja emitująca pieniądze zmuszona jest do wprowadzenia większej ilości gotówki do gospodarki państwa, aby ją „wysadzić” (słowo „inflacja” oznacza „wzdęcie”), a siła nabywcza kapitału nie wzrasta. Z kolei proces przeciwny - deflacja - charakteryzuje się takim samym wzrostem siły nabywczej waluty. Pierwszy proces w większości przypadków odzwierciedla wzrost cen, drugi - spadek. Istnieje również coś takiego jak dezinflacja - znaczne spowolnienie wzrostu cen lub jego stabilizacja.
Stopa inflacji jest zwykle obliczana w ujęciu rocznym. Rozważany parametr należy do głównych cech gospodarki państwowej. Stopa inflacji jest stała w stosunku do poprzedniego roku. Oznacza to, że wzrost ceny jest szacowany nie w odniesieniu do prądu, ale w porównaniu z tymi, które zostały ustalone rok temu w stosunku do momentu ich pomiaru.
Kryteria inflacyjne
Rozważane zjawisko charakteryzuje się przede wszystkim charakterem systemowym. Inflację należy obserwować przez znaczący okres historyczny. Być może wzrost cen został wywołany przez jakiś czynnik sytuacyjny, a jeśli nie stałby się trendem, nie mógłby być kryterium inflacji. Pomiar odpowiednich wskaźników powinien być kompleksowy. Nie można ocenić, że w gospodarce panuje duża inflacja, oparta na wskaźnikach dla kilku rodzajów towarów lub usług tego samego rodzaju. Podobnie ekonomista powinien krytycznie oceniać listę odpowiednich wskaźników.
Współcześni analitycy z reguły uwzględniają statystyki dotyczące cen konsumpcyjnych. Ważne jest jednak uznanie nieinflacyjnych przyczyn wzrostu wartości towarów. Faktem jest, że przedsiębiorstwo może ustalać wyższe ceny produktów ze względu na wzrost produktywności i pojawienie się szczególnie cennych właściwości konsumenckich. W niektórych przypadkach korekta wartości towarów może być związana z czynnikiem sezonowym. Zmiany na rynku walutowym, na przykład deprecjacja rubla, niektórzy eksperci oceniają również jako czynnik nieinflacyjny. Faktem jest, że wzrost cen, powstały w wyniku odpowiednich trendów na aukcji, może zostać zastąpiony spadkiem, gdy tylko waluta ponownie wzrośnie.
Klasyfikacja inflacji
Przydatne będzie również, przed zbadaniem kosztów inflacji, rozważenie, w których odmianach może być reprezentowana. Istnieją następujące główne typy tego zjawiska: umiarkowana inflacja, wysoka, galopująca, hiperinflacja. Rozważ ich specyfikę.
Umiarkowaną inflację szacuje się na około 10% rocznie.Liczby te szacowane są przez ekonomistów jako wskazujące na normalny rozwój gospodarki narodowej.
Inflacja galopująca jest obliczana dwucyfrowo. W niektórych przypadkach można to uznać za akceptowalne, ale z reguły wskazuje na problemy w gospodarce, zwłaszcza jeśli chodzi o stan rozwinięty.
Wysoka inflacja wynosi setki procent rocznie. Prawie zawsze charakteryzuje gospodarkę jako będącą w kryzysie.
Hiperinflacja może być mierzona w tysiącach procentach rocznie. Z reguły obserwuje się to w sytuacjach nie tylko najostrzejszego kryzysu gospodarczego, ale także politycznego.
Inflację można również klasyfikować w zależności od tego, czy klasyfikuje się ją jako typ ukryty, czy otwarty. W pierwszym przypadku wzrosty cen są oczywiste. Przy ukrytej inflacji ceny mogą nie wzrosnąć (lub być kontrolowane przez państwo), ale jednocześnie faktyczna ilość gotówki w gospodarce charakteryzuje deprecjację waluty krajowej. Z reguły w drugim scenariuszu brakuje towarów.
Rzeczywista i oczekiwana inflacja
Istnieją dwa główne schematy ekonomicznego odzwierciedlenia inflacji - mierzenie jej rzeczywistych wskaźników lub ich prognozowanie. Rozważ ich specyfikę.
W pierwszym przypadku rejestrowana jest realna inflacja - ta, która jest obliczana na podstawie wskaźników ekonomicznych dla jednego lub drugiego parametru (jeśli chodzi o ceny, wówczas brane są pod uwagę poszczególne pozycje towarów), które obserwuje się w bieżącym roku w odniesieniu do podobnych okresów w przeszłości. Dynamika odpowiednich liczb może z kolei wpływać na kształtowanie się oczekiwań ekonomistów co do przyszłych podwyżek cen. Jednak prognozę inflacji można również oprzeć na analizie innych wskaźników ekonomicznych - na przykład kursu walutowego, wskaźnika produkcji przemysłowej, wskaźników handlu zagranicznego, charakterystyki rynku kredytowego itp. W niektórych przypadkach oczekiwanych wskaźników można oszacować na podstawie różnicy między kosztem indeksowanych papierów rządowych oraz te, które nie przeszły odpowiedniej procedury - z zastrzeżeniem tych samych terminów zapadalności. Z reguły stopy inflacji korelują ze wzrostem cen indeksowanych papierów wartościowych w stosunku do cech papierów wartościowych, dla których nie dokonano korekt cen.
Oczekiwana inflacja jest parametrem, który z reguły jest szacowany na podstawie kryteriów probabilistycznych. Jest jednak całkiem możliwe, że wskaźniki będą do dyspozycji ekonomisty, co pozwoli obliczyć jego dość dokładne wartości. Prognoza inflacji jest niezwykle ważna dla budowania strategii rozwoju gospodarczego państwa, kształtowania właściwej polityki budżetowej. Dlatego, jeśli mówimy o makroekonomicznym poziomie interpretacji wskaźników wzrostu cen, ekonomiści starają się wykorzystywać najskuteczniejsze narzędzia do oceny wskaźników ekonomicznych, a także sporządzać ostrożne, konserwatywne prognozy.
Czynniki inflacyjne
Po rozważeniu głównych rodzajów inflacji możemy również zbadać kluczowe czynniki, które ją kształtują. Wśród nich jest wzrost popytu, spadek podaży. W pierwszym przypadku występuje inflacja popytu, w drugim - podaż. Dokładniej badamy ich specyfikę.
W odniesieniu do popyt inflacyjny - może być wywołany wzrostem niektórych wydatków, na przykład konsumenta, lub wzrostem podaży pieniądza. Rozważane zjawisko jest ogólnie uważane za pozytywne dla gospodarki państwowej. Faktem jest, że rosnący popyt oznacza, że ludność lub przedsiębiorstwa mają darmową gotówkę, którą są skłonni wydać na zakup towarów lub usług. Stymuluje to wzrost gospodarczy w tych segmentach, które są w stanie zaspokoić odpowiedni popyt.
Inflacja podaży wynika ze zmniejszenia wolumenu towarów na rynku. Z reguły wynika to ze spadku produkcji niektórych rodzajów produktów.Biorąc pod uwagę utrzymujący się poziom popytu, może powstać niedobór niektórych pozycji towarowych, w wyniku czego ich ceny najprawdopodobniej wzrosną.
Inflacja podaży z reguły charakteryzuje gospodarkę państwa po stronie negatywnej. Spadek produkcji jest zwykle spowodowany kryzysami w systemie gospodarczym kraju lub naruszeniem relacji korporacyjnych, niemożnością dostarczania towarów z jednego regionu do drugiego oraz złożonością rozliczeń między odbiorcami produktów a dostawcami. Należy zauważyć, że obie znaczące formy inflacji można zaobserwować jednocześnie w gospodarce państwowej. Najczęściej wynika to z faktu, że w niektórych sektorach gospodarki występuje spadek podaży, w innych wzrost popytu.
Inflacja i jej koszty: efekt noszenia obuwia
Teraz możemy faktycznie rozważyć, jakie są koszty inflacji. Współcześni ekonomiści wyróżniają następującą listę.
Przede wszystkim są to tak zwane koszty noszonego obuwia. Tak nietypowy termin oznacza, że w gospodarce występują trudności z przepływem gotówki. Dlatego obywatele starają się nie trzymać w rękach dużej ilości gotówki, woląc umieszczać je na depozytach bankowych lub kupować papiery wartościowe. W ramach kosztów noszonych butów można zaobserwować dwa znaczące zjawiska. Po pierwsze, jeśli dana osoba wpłaci swoje wpływy na depozyt bankowy, najprawdopodobniej nie będzie ich wypłacać, jeśli na przykład zobaczy towary w atrakcyjnej cenie w sklepie, woli poczekać, aż nadejdzie pensja.
Motywacją w tym przypadku jest chęć utrzymania odsetek naliczanych od depozytu. W sensie makroekonomicznym spada popyt, co z kolei może powodować spowolnienie produkcji towarów, które nie są zbyt sprzedane. Drugim czynnikiem determinującym niechęć osoby do wypłaty pieniędzy z depozytu jest chęć uniknięcia „poślizgnięcia się butów” w procesie interakcji z bankiem: najpierw musisz dostać się do instytucji kredytowej lub finansowej, dostać się do niej, potem poczekać w kolejce, a potem iść i wydać gotówkę sklep. W rezultacie spada również popyt, co może spowodować spowolnienie produkcji niektórych towarów.
Koszty menu
Eksperci podkreślają tak zwane koszty menu. Ich istotą jest to, że ze względu na konieczność częstego podnoszenia cen sprzedawcy towarów są zmuszeni spędzać czas na zmienianiu cen, ponownym etykietowaniu, podpisywaniu nowych umów z dostawcami i innych działaniach związanych z koniecznością dostosowania ceny sprzedaży produktów.
Koszty mikroekonomiczne
Wyżej wymienionemu problemowi często towarzyszą koszty na poziomie mikroekonomicznym. Firma może mieć pewne trudności z organizacją produkcji z powodu rosnących cen dostawców. Podobnie trudności związane ze sprzedażą mogą wynikać ze wzrostu cen firm transportowych i dostawców usług logistycznych.
Można zauważyć, że rozważane przez nas koszty inflacji można zaobserwować nawet przy niskiej dynamice. Kolejnym pytaniem jest zakres odpowiednich skutków deprecjacji waluty. Oznaczone przez nas rodzaje kosztów inflacja może również różnić się między sobą pod względem wpływu na gospodarkę. Jednak nie tylko mogą być one czynnikami pewnych zmian w systemie gospodarczym. Rozważ ten aspekt bardziej szczegółowo.
Wpływ inflacji na gospodarkę
Jak manifestują się oznaczone koszty lub gdy rozważamy je w kontekście rozwoju gospodarki narodowej? Wszystko zależy od tego, o jakim rodzaju inflacji mówimy.
Największym zagrożeniem dla gospodarki państwowej jest oczywiście hiperinflacja. Faktem jest, że w związku z tym przedmiotowe koszty stają się zbyt duże.W wyniku tego obieg pieniędzy zaczyna być uważany za nieodpowiedni do rozliczeń. Przedsiębiorstwa odmawiają zapłaty w walucie krajowej i mogą przejść na bardziej stabilną walutę zagraniczną. Lub zaczynają ćwiczyć płatności barterowe.
Hiperinflacja może prowadzić do gwałtownego zmniejszenia realnych dochodów obywateli i przedsiębiorstw. Gospodarka państwowa zacznie odczuwać niedobór inwestycji.
Społeczno-ekonomiczne konsekwencje inflacji
W najbardziej oczywisty sposób konsekwencje i koszty inflacji można zaobserwować w sferze społeczno-gospodarczej. Przede wszystkim może to dotyczyć motywacji osób mieszkających w państwie do efektywnej pracy. Rosnące ceny i nie zawsze nadążające za nimi wynagrodzenia stają się negatywnym czynnikiem psychologicznym. Inflacja nie pozwala ludziom liczyć na tworzenie oszczędności. Nawet jeśli chodzi o depozyty bankowe, rzadko zdarza się, aby odsetki od nich w pełni rekompensowały ogólną amortyzację gotówki.
Rezultatem niestabilności finansowej w sferze społeczno-gospodarczej może być kryzys polityczny. Ludzie przestają ufać państwu, a w tym przypadku istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo zmiany władzy w niekonstytucyjny sposób, ponadto przy bezpośrednim udziale podmiotów polityki zagranicznej. Taka sytuacja może najbardziej negatywnie wpłynąć na dalszy rozwój państwa jako suwerennej jednostki politycznej.
Inflacja wpływa również negatywnie na rozwój sektorów produkcyjnych gospodarki. Gracze na rynku przemysłowym, którzy wytwarzają produkty zaawansowane technologicznie bez specjalnych perspektyw sprzedaży krajowej (z uwagi na fakt, że ludność nie ma dostępnych środków na zakup odpowiednich produktów), mogą zacząć zawalić dane produkcyjne i przystąpić do produkcji produktów niskiej jakości, najmniej intensywnych technologicznie. Prowadzi to do zmniejszenia konkurencyjności gospodarki krajowej.
Wysoka inflacja, której towarzyszy jednoczesne oddziaływanie negatywnych czynników ekonomicznych, społecznych i psychologicznych, wpływa także na przedsiębiorczość obywateli - ludzie przestają robić interesy, w wyniku czego wzrasta obciążenie społeczne państwa. Wysoka inflacja staje się dużym obciążeniem dla budżetu kraju. Państwo musi zrekompensować spadek lub niewystarczające tempo wzrostu dochodów obywateli zatrudnionych w odpowiednich dziedzinach. Takie działania zmuszają władze do oszczędzania na innych ważnych obszarach finansowania budżetu - zapewnianiu wojska, wdrażaniu programów inwestycyjnych i uczestnictwie w projektach międzynarodowych. W rezultacie kraj traci swój prestiż na światowej scenie, przez co staje się nieatrakcyjny dla inwestorów i partnerów.
Środki antyinflacyjne
Przeanalizowaliśmy więc główne formy inflacji, zidentyfikowaliśmy kluczowe czynniki wpływające na jej dynamikę. Przeanalizujmy teraz taki aspekt, jak środki mające na celu przeciwdziałanie odpowiedniej tendencji gospodarczej. Zanim jednak o nich powiemy, warto zdecydować, czy w danym momencie ma to sens w celu przeciwdziałania inflacji.
Ustaliliśmy powyżej, że omawiane zjawisko jest całkowicie normalne dla gospodarki kapitalistycznej. Nawet w najbardziej rozwiniętych krajach występuje inflacja. Co więcej, w niektórych przypadkach jego wysokie wskaźniki są wskaźnikiem szybkiego rozwoju gospodarczego. Zwłaszcza jeśli chodzi o inflację popytu. Oznacza to, że ceny rosną głównie ze względu na fakt, że konsumenci mają pieniądze na zakup towarów. A jeśli państwo zacznie przeciwdziałać inflacji, może to nie mieć najlepszego wpływu na sytuację producentów odpowiednich produktów, na które jest popyt.
Dla ekonomistów zaangażowanych w tworzenie strategii ekonomicznej na poziomie władzy politycznej ważne jest, aby odpowiednio ocenić wpływ inflacji na biznes, poprawnie zinterpretować pewne trendy na rynku. Ale jeśli podjęto decyzję o przeciwdziałaniu odpowiedniej tendencji, wówczas środki wdrożone przez państwo mogą wyglądać następująco.
Przede wszystkim działania władz mogą mieć na celu ograniczenie koszty ekonomiczne inflacja. Można to wyrazić poprzez udzielanie pomocy finansowej tym podmiotom gospodarczym, które ponoszą straty z powodu wzrostu cen.
Działania rządu mogą również wiązać się z zapobieganiem czynnikom powodującym inflację. Jeśli mówimy o podwyżkach cen spowodowanych zwiększonym popytem, władze mogą pomóc producentom towarów w produkcji dużych ilości. Jeśli z kolei inflacja jest spowodowana spadkiem podaży, deficytem i późniejszym wzrostem cen, państwo może również próbować stymulować niezbędną produkcję lub pomóc w wypełnieniu rynku niezbędnymi towarami. Opcjonalnie - ze względu na import. W obu przypadkach stymulacja dynamiki produkcji odbywa się najczęściej poprzez wsparcie inwestycyjne lub kredytowe. W pierwszym przypadku państwo może rozpocząć subsydiowanie finansowe podmiotów gospodarczych i zainwestować pieniądze w aktywa firmy.
W drugim scenariuszu oczekiwany jest dostęp do tanich linii kredytowych. W tym przypadku wiele zależy od pozycji Banku Centralnego. Jeśli stopa refinansowania banku centralnego jest zbyt wysoka, pożyczki również nie będą tanie.
Poprawa wydajności pracy jako środek antyinflacyjny
Współcześni ekonomiści uważają, że państwo może zrekompensować każdy rodzaj inflacji poprzez stymulowanie wzrostu wydajności pracy obywateli. Oczywiście znacząca rola w tym zakresie będzie również należeć do struktur prywatnych. Ale państwo jest w stanie pomóc w stworzeniu niezbędnej infrastruktury do tego. I tam, gdzie to możliwe, zapewniaj wsparcie finansowe inicjatyw.
Faktem jest, że zwiększenie wydajności pracy w większości przypadków oznacza wzrost płac. Co może wyprzedzić inflację. Wraz z rozważanym terminem w gospodarce istnieje pojęcie „realnych dochodów ludności”. W przypadku, gdy są one powyżej inflacji, fakt wzrostu cen może nie odgrywać żadnej roli. Z kolei dynamika wzrostu kosztów towarów może być niska, ale przy spadku dochodów obywateli - znacznie bardziej zauważalna niż w pierwszym scenariuszu.
Więc sprawdziliśmy, co jest inflacja, przyczyny oraz koszty, które go charakteryzują. Umiarkowany wzrost cen nie zawsze jest wskaźnikiem problemów w gospodarce. Jednak przy wysokich stopach inflacji państwo w celu utrzymania stabilności społecznej i politycznej może ingerować w odpowiednie procesy gospodarcze.
