Klasyfikacja konfliktów jest dość obszerna, ponieważ pewne sprzeczności mogą powstawać w różnych zespołach i sytuacjach. Ponadto ich natura odgrywa ogromną rolę w rozwiązywaniu sporów.
Charakter i klasyfikacja konfliktów
Większość ekspertów definiuje konflikty jako sposób na rozwiązywanie różnych sprzeczności, które są wynikiem nieporozumień, rozbieżnych interesów, światopoglądów itp. Pomiędzy uczestnikami tego procesu z pewnością powstają napięcia i negatywne emocje.
Każda ze stron konfliktu zdecydowanie broni swojego stanowiska, nie chcąc ustępować ani ponownie rozważać swojej opinii. W takim przypadku niezbędnym warunkiem jest niezgodność punktów widzenia stron lub ich całkowita sprzeczność. Warto również zauważyć, że takie sytuacje mogą wystąpić nie tylko między jednostkami, ale także między ich grupami, a także w obrębie tej samej osoby.
Obecność konfliktu można określić na podstawie jego głównych cech, a mianowicie:
- przeciwstawienie dwóch punktów widzenia tej samej kwestii;
- aktywny sprzeciw, któremu towarzyszy stres emocjonalny;
- obecność aktywnych aktorów, którzy stale wspierają sytuację konfliktu w fazie aktywnej.
Warto zauważyć, że różnorodność sytuacji, które powodują sprzeczność, odzwierciedla klasyfikację rodzajów konfliktów. Może być oparty na następujących funkcjach:
- czas trwania (przedłużony, krótkoterminowy, jednorazowy);
- wolumen (osobisty, lokalny, globalny);
- źródło (fałszywe, subiektywne, obiektywne);
- fundusze (gwałtowne, pasywne);
- forma (wewnętrzna, antagonistyczna, zewnętrzna);
- natura (spontaniczna, celowa);
- według dziedzin życia (rodzina, pochodzenie etniczne, polityczne, ekonomiczne).
Pojęcie i klasyfikacja konfliktów są przedmiotem badań takich nauk jak konfliktologia. Psychologia, socjologia, filozofia i inne dziedziny wiedzy są z nią nierozerwalnie związane.
Rodzaje konfliktów
Psychologowie opracowali następującą klasyfikację typów konfliktów:
- autentyczny - faktycznie istnieje i powstaje na podstawie rzeczywistych problemów lub wokół konkretnych rzeczy;
- losowy - występuje spontanicznie i nie jest z góry przemyślany (można go rozwiązać błyskawicznie lub przerodzić się w poważny problem);
- przemieszczony - gdy w trakcie konfliktu nie jest rozwiązane zadanie na powierzchni, ale ukryte lub ukryte problemy;
- niepoprawne - gdy konflikt powstał bez wyraźnego powodu z powodu nieporozumienia lub nieuwagi jednej ze stron;
- utajony - istnieje w rzeczywistości, ale nie jest w pełni zrozumiany przez jednostki, przez co nie wchodzi w otwartą konfrontację;
- false - nie ma obiektywnych powodów, ale powstaje na podstawie napięcia emocjonalnego lub osobistej wrogości.
Każdy z powyższych typów można zastosować do jednej lub drugiej funkcji klasyfikacji. Występują zarówno w życiu prywatnym lub publicznym, jak i politycznym i gospodarczym.
Przyczyny konfliktu
Pojawienie się sytuacji konfliktowej zawsze poprzedza jakiś impuls. Może to wywołać zderzenie interesów, które będzie się dalej rozwijać zgodnie z określonym scenariuszem. Najczęstsza klasyfikacja przyczyn konfliktu jest następująca:
- Obiektywne powody:
- dystrybucja materiałów lub innych zasobów (każda strona dąży do uzyskania jak największych korzyści, w wyniku czego powstaje sprzeczna sytuacja);
- skrzyżowanie zadań (gdy ludzie wykonują pewne funkcje, które mogą się stykać lub ze sobą sprzeczne);
- sprzeczne cele (ludzie, grupy lub jednostki, które współdziałają ze sobą, mogą ustanawiać wytyczne, które mogą być ze sobą sprzeczne);
- sposoby osiągania celów (osoby wchodzące w interakcje w ramach tego samego zespołu mogą mieć różne poglądy na temat osiągania wyników);
- naruszenie komunikacji (w wyniku niewłaściwie zorganizowanej komunikacji mogą pojawić się sprzeczności i nieścisłości).
- Powody społeczno-psychologiczne:
- niekorzystna sytuacja psychologiczna (w zespołach z nieprzyjazną atmosferą i słabą organizacją często pojawiają się sytuacje konfliktowe);
- adaptacja nowych członków zespołu (spory mogą wynikać z odrzucenia osoby lub jej niewłaściwego zachowania);
- normy społeczne (zgodność lub nieprzestrzeganie ich osobowości wchodzących w interakcje w tym samym zespole, a także ich odmienne rozumienie);
- różnica pokoleniowa (konflikt wynika z niedopasowania lub zestawienia wartości właściwych ludziom w różnym wieku);
- terytorialność (spór między mieszkańcami różnych terytoriów z powodu niedopasowania fundamentów i zakonów);
- destrukcyjny lider (realizujący swoje osobiste cele, wnosi niezadowolenie do pracy zespołu);
- agresja respondenta (osoba, która ma problemy lub trudności, wyraża swoje niezadowolenie i agresję na innych).
- Powody osobiste:
- procesy poznawcze (w ciągu życia i percepcji informacji u ludzi może dojść do odmiennej oceny niektórych sytuacji);
- cechy charakteru (ze względu na jego wychowanie i światopogląd, a także stan psychiczny jednostka może wchodzić w konflikt z innymi).
Znając główne przyczyny, które prowadzą do sytuacji konfliktowych, możliwe jest podjęcie w odpowiednim czasie odpowiednich środków w celu ich zapobiegania lub wyeliminowania.
Funkcje konfliktu
Z roku na rok klasyfikacja konfliktów jest coraz szersza. Funkcje konfliktu może być zarówno pozytywna, jak i negatywna. Pierwsze obejmują:
- podczas konfliktu problem może zostać rozwiązany lub sprzeczność między stronami może wyschnąć;
- w trakcie konfrontacji mogą pojawić się ukryte cechy osobowości, które wcześniej były nieznane innym;
- z uwagi na fakt, że negatywne emocje zostają usunięte, dalsze napięcie ulega osłabieniu;
- konflikt jest rodzajem kroku do nowego etapu relacji interpersonalnych;
- w przypadku gdy jednostka broni opinii publicznej w trakcie konfrontacji, jego autorytet może znacznie wzrosnąć;
- dla jednostki uczestnictwo w konflikcie może być przydatne zarówno pod względem znalezienia swojego miejsca w społeczeństwie, jak i samorealizacji.
Klasyfikacja konfliktów pokazuje nam ich rozpowszechnienie, a także nieuchronność. Ale, niestety, wśród ich funkcji są również funkcje negatywne:
- tworzenie stresu psychicznego w zespole;
- wysokie ryzyko przemocy podczas zaostrzenia sprzeczności;
- sytuacje stresowe negatywnie wpływają na stan zdrowia;
- w wyniku konfliktu można zniszczyć silne więzi międzyludzkie i inne;
- spadek efektywności pracy zbiorowej i indywidualnej;
- rozwija się nawyk kłótni i przemocy.
Można stwierdzić, że konfliktu nie można uznać za zjawisko wyłącznie negatywne lub skrajnie pozytywne. Jest to dość wieloaspektowa sytuacja, którą przy odpowiednim zarządzaniu można przełożyć na konstruktywny kierunek.
Klasyfikacja konfliktów społecznych
Konflikt społeczny powstaje w wyniku nieporozumień między osobami żyjącymi lub prowadzącymi działalność w określonych ramach społecznych. Przyczyną może być rozbieżność interesów, wręcz przeciwnie ustalanie celów oraz niezgodność przekonań i wartości. Klasyfikacja konfliktów społecznych jest następująca:
- Według liczby uczestników:
- intrapersonalne - powstają, gdy dana osoba stoi przed dylematem dotyczącym podjęcia ważnej decyzji;
- interpersonalne - zderzenie interesów kilku osób;
- intergroup - niedopasowanie punktów widzenia w niektórych kwestiach między kilkoma grupami.
- Zgodnie z celem:
- horyzontalna - między osobami z tej samej warstwy społecznej lub zawodowej;
- wertykalne - sprzeczności między podwładnymi i przełożonymi (mogą być również zaangażowane klasy społeczne);
- mieszane
- Według źródła:
- cel - mają konkretne przyczyny, które są oczywiste lub łatwe do ustalenia;
- subiektywne - ze względu na cechy charakteru lub światopogląd walczących stron.
- Zgodnie z funkcjami:
- konstruktywne - w procesie rozwiązywania konfliktu staje się możliwe podjęcie konstruktywnej decyzji;
- destrukcyjne - wprowadzaj nieporozumienia i niszcz istniejący system.
- Zgodnie z treścią:
- racjonalne - powstają wokół konkretnych tematów lub problemów;
- emocjonalne - mają wyłącznie osobiste znaczenie.
- Według czasu trwania:
- krótkoterminowe - szybko rozwiązane;
- długoterminowe - nie blakną przez długi czas.
- Zgodnie ze środkami zezwolenia:
- pokojowy;
- uzbrojony.
- Zgodnie z naturą:
- sprowokowany celowo do poruszenia konkretnego problemu;
- powstające spontanicznie.
- Zgodnie z wpływem na środowisko:
- postępowy - wnieść coś nowego do rozwoju społeczeństwa;
- regresywny - przywróć sytuację do poprzedniej pozycji.
- Zgodnie z dziedzinami życia:
- polityczny;
- ekonomiczny;
- Etniczne
- gospodarstwo domowe.
Kategoria konfliktów społecznych jest jedną z najważniejszych dla badań, ponieważ przenika wszystkie sfery ludzkiego życia. Ponadto sytuacje te mogą powodować poważne problemy w celu opracowania podobnych rozwiązań.
Konflikty interpersonalne
Przez konflikt interpersonalny rozumie się starcie jednostek powstałe w wyniku różnych nieporozumień. W tym przypadku przeszkodą może być przeciwieństwo zainteresowań, celów lub postrzegania świata. Klasyfikacja konfliktów interpersonalnych jest następująca:
- W kierunku:
- konflikty horyzontalne - powstają między ludźmi o tym samym statusie, którzy nie są związani relacjami podporządkowania;
- wertykalna - może rozwijać się między jednostkami z powodu nierówności klasowych lub usługowych.
- Po uzgodnieniu:
- konstruktywny - prowadzi do rozwoju racjonalnych decyzji;
- destrukcyjne - prowadzą do zniszczenia ustanowionych relacji.
- Według pola:
- biznes - powstają w procesie działalności zawodowej wyłącznie wokół zagadnień biznesowych;
- osobista - oparta na wrogości jednostek wobec siebie lub na styku ich własnych interesów i celów.
- W formie manifestacji:
- ukryty - napięcia pozostają, ale nie ma oczywistej konfrontacji między stronami konfliktu;
- otwarty - wejście w aktywny sprzeciw.
- Do czasu:
- epizodyczny - pojawia się nagle i szybko rozwiązuje;
- długie - nie zatrzymuj się na określony czas (mogą przejść do fazy otwartej lub ukrytej).
Klasyfikację konfliktów interpersonalnych można rozpatrywać zarówno niezależnie, jak i w interakcji i skrzyżowaniu z innymi odmianami.
Konflikt Zbrojny
Konflikt zbrojny, jak sama nazwa wskazuje, jest konfrontacją z użyciem broni tego lub innego rodzaju. Mogą mieć różne kierunki, lokalizację, a także mieć inne różnice.Klasyfikację konfliktów zbrojnych można przedstawić następująco:
- Zgodnie z celami:
- sprawiedliwy (gdy organizacje międzynarodowe uznają wykonalność użycia broni);
- niesprawiedliwe (gdy broń jest niepotrzebnym i nieuzasadnionym środkiem).
- Według terytorium:
- lokalny (przechodzić ściśle w granicach określonego terytorium);
- regionalny (dotyczy dużego terytorium i często może wynikać z lokalnych starć);
- globalne (w nich z reguły zaangażowanych jest kilka państw, rozwiązując w ten sposób spory terytorialne lub dotyczące zasobów i spory polityczne).
Konflikty zbrojne wymagają przede wszystkim prognozowania, które pozwolą na terminowe przyjęcie niektórych decyzji dotyczących ich zapobiegania lub eliminacji.
Konflikty organizacyjne
Kolektyw pracowniczy jest być może najbardziej sprzyjającym środowiskiem dla pojawiania się sporów i sporów. Klasyfikacja konfliktów w organizacji jest następująca:
- poziomy konfrontacji mogą być poziome, pionowe lub mieszane;
- zgodnie ze sferą pochodzenia mogą mieć charakter zarówno biznesowy, jak i osobisty (mogą także łączyć te dwie cechy);
- pod względem stopnia manifestacji konflikty mogą być ukryte lub jawne, z prawdziwą manifestacją (druga opcja jest bardziej preferowana, ponieważ przyspiesza rozwiązanie sytuacji);
- w oparciu o naturę możliwe jest rozróżnienie zarówno obiektywnych (mających prawdziwy powód) konfliktów, jak i konfliktów subiektywnych opartych wyłącznie na indywidualnych poglądach;
- konflikty mogą być konstruktywne i destrukcyjne zgodnie z konsekwencjami.
Zarządzanie konfliktami
Integralną częścią współczesnej rzeczywistości jest coś takiego jak konflikt. Klasyfikacja konfliktów, zarządzanie konfliktami są obiektywną koniecznością. To zapewni im kontrolę i skuteczne rozwiązanie. Jednostka ma możliwość bezpośredniego wpływania na dynamikę i przebieg konfrontacji.
Celem zarządzania konfliktami jest przekształcenie destrukcyjnego konfliktu w konstruktywny kanał lub zapobieżenie, by konstruktywna konfrontacja stała się destrukcyjna. Warto również zauważyć potrzebę przewidywania takich sytuacji, aby im zapobiec. W niektórych przypadkach spory mogą być sztucznie sprowokowane w celu rozwiązania pewnych problemów organizacyjnych lub złagodzenia ukrytych napięć w zespole. W tym przypadku należy wziąć pod uwagę klasyfikację konfliktów.
Zarządzanie konfliktami obejmuje szereg pojęć:
- ugoda - poszukiwanie alternatywy, dzięki której interesy wszystkich walczących stron zostaną zaspokojone w takim czy innym stopniu, a napięcie zostanie częściowo lub całkowicie rozładowane;
- rozwiązanie jest całkowitym wyeliminowaniem przyczyny konfliktu lub poszukiwaniem kompromisu, który sprawi, że stanie się on nieistotny lub nieistotny;
- prognozowanie - zdolność do przewidywania wystąpienia sprzecznej sytuacji na podstawie dostępnych danych;
- ostrzeżenie - przyjęcie zestawu środków zapobiegających rozwojowi konfliktu i jego przejściu do formy otwartej;
- stymulacja - stworzenie atmosfery, która wywołałaby konstruktywną konfrontację lub kłótnię.
Klasyfikacja konfliktów odgrywa ważną rolę w zarządzaniu sporami. Czasami wybór zestawu środków może zależeć od tego czynnika.
Wnioski
Klasyfikacja współczesnych konfliktów pokazuje nam ich różnorodność i różnorodność. Te lub inne opozycje i konflikty interesów występują niemal we wszystkich sferach życia ludzkiego.Skłania to naukowców i psychologów do dokładnego przestudiowania sytuacji konfliktowych, ponieważ spór, który powstał między kilkoma osobami, może zostać przełożony na konfrontacje na większą skalę. Pozwala to opracować skuteczne metody rozliczania i rozwiązywania. Zarządzanie konfliktami może również obejmować takie działania, jak prognozowanie i przewidywanie, zapobieganie i celowe zachęty.
Podstawowe klasyfikacje konfliktów wpływają na najważniejsze obszary życia ludzkiego. Najważniejszą rolę odgrywają konfrontacje interpersonalne, które można znaleźć niemal wszędzie. Podejmując działalność zawodową, osoba z pewnością napotka konflikty organizacyjne. Konfrontacje międzyregionalne i międzypaństwowe mają bardziej globalne znaczenie, które mogą przerodzić się w fazę zbrojną, jeśli nie zostaną podjęte działania w celu ich rozwiązania na czas.
