Pojęcie „prawdy” jest jedną z najbardziej fundamentalnych w filozofii, logice i nauce. Z ogólnie przyjętego punktu widzenia oznacza to zasób wiedzy odpowiadający istniejącej rzeczywistości, niezależnie od pragnienia i świadomości osoby.
Historia
Gnoseologia dzieli ten termin na dwie formy: subiektywną i obiektywną. Obiektywna prawda jest odzwierciedleniem w ludzkim umyśle rzeczywistości otaczającego ich świata takim, jakim jest naprawdę. To pytanie było interesujące wiodących filozofów starożytności i średniowiecza. Co do możliwości uzyskania najdokładniejszej wiedzy, wielu autorów wypowiedziało się, niektórzy z nich twierdzili, że jest to w zasadzie możliwe, podczas gdy inni wręcz przeciwnie, uważali, że dana osoba nie może w pełni i w pełni zrozumieć otaczającej rzeczywistości. Pytanie to niepokoiło czołowych filozofów od czasów starożytnych, a teraz zrodziło się przekonanie, że nauka nie może rozwiązać problemów ludzkości z uwagi na fakt, że nie jest w stanie zrozumieć obiektywnej rzeczywistości.
Opinie filozofów
Na przykład słynny angielski myśliciel z XVII wieku F. Bacon argumentował, że obiektywną prawdę można zweryfikować empirycznie. Przeciwnie, francuski naukowiec M. Montaigne argumentował, że człowiek nie może uzyskać rzetelnej wiedzy o rzeczywistości. I I. Kant przedstawił pojęcie „rzeczy w sobie”, za pomocą których próbował udowodnić, że oprócz naszej woli i świadomości, rzeczywistość istnieje sama z siebie, a wiedza, którą człowiek otrzymuje, jest „rzeczą dla nas”, to znaczy zewnętrzne odbicie rzeczywistości.
Względny charakter wiedzy
Obiektywna prawda jest stopniowo pojmowana przez człowieka. Często na pewnym etapie rozwoju społeczeństwa naukowiec otrzymuje tylko część wiedzy i faktów na temat określonego zdarzenia, zjawiska, procesu. Dane te są wiarygodne, jednak ze względu na brak niektórych technologii oznacza to, że wiedza ta nie jest jeszcze wyczerpująca i ostateczna. W procesie rozwoju społeczeństwa wyniki te są uzupełniane, wprowadza się pewne zmiany w koncepcji.
Tak więc obiektywna prawda jest szczególnym procesem uzyskiwania wiarygodnych informacji o danym zjawisku, wydarzeniu, procesie. Przykładem jest następujący interesujący fakt: w swoim czasie J. Verne opisał w swoich powieściach okręty podwodne, rakiety kosmiczne, w oparciu o teoretyczne wnioski współczesnych mu ludzi. Po kilkudziesięciu latach jego wnioski zostały potwierdzone i opracowane w praktyce dzięki nowym technologiom naukowym.
Pierwszy rodzaj prawdy
Naukowcy rozróżniają dwie formy obiektywnej prawdy. Jest absolutny i względny. Prawda absolutna to najbardziej kompletna, rzetelna wiedza na każdy temat, przedmiot, zjawisko. W nauce powszechnie przyjmuje się, że ta koncepcja odzwierciedla postrzeganie przez człowieka odpowiedniego obrazu świata, którego nie można obalić, zakwestionować ani zmienić.
Naukowcy uważają, że takiej wiedzy nie można uzyskać, ale dzięki nowoczesnym technologiom naukowym możliwe jest zbliżenie się do tego poziomu wiedzy. Prawda absolutna jest głównym celem naukowców we wszystkich badaniach naukowych. Każde z nich stara się zbliżyć do jak najbardziej wiarygodnej wiedzy, ale doświadczenie pokazuje, że każde nowe pokolenie zmienia koncepcje swoich poprzedników i wprowadza do nich poprawki.
Drugi rodzaj prawdy
Wszystko to po raz kolejny dowodzi, że wiedza absolutna jest praktycznie niedostępna.Dlatego każdy współczesny naukowiec, formułując jakiekolwiek hipotezy naukowe lub wysuwając koncepcje, zawsze zastrzega, że prędzej czy później jego opinia zostanie przejrzana przez innego badacza lub że zostaną do niej wprowadzone pewne poprawki.
Względna prawda to wiedza, która jest dość bliska obiektywnej rzeczywistości, ale różni się pewną niekompletnością, którą następnie uzupełniają nowe badania naukowe w tej dziedzinie. Współczesna epistemologia uznaje, że ten rodzaj poznania jest najbardziej charakterystyczny dla badań, ponieważ odzwierciedla faktyczny stan rzeczy w procesie badania rzeczywistości. Względna prawda i absolut są w rzeczywistości dwiema stronami tej samej monety. Nie można sobie wyobrazić każdego z nich bez drugiego. Pierwszy rodzaj prawdy jest jednym z etapów osiągnięcia najbardziej kompletnej i wiarygodnej wiedzy o obiekcie.
Cechy prawdy
Uważa się, że osiągnięcie rzetelnej wiedzy jest głównym celem wszelkich badań naukowych. Ponadto uważa się, że praktyka jest kryterium sprawdzania wiarygodności wiedzy. Każde osiągnięcie naukowe jest następnie weryfikowane na podstawie doświadczenia. Dopiero potem wynik jest uważany za najbardziej niezawodny. I tu pojawia się pytanie, jak udowodniono to lub inne odkrycie. Niektórzy badacze uważają, że dana osoba jest skłonna uważać za prawdziwe i wiarygodne tylko to, co jest dla niego korzystne w praktyce.
W związku z tym szczególnie ważne staje się pytanie, na czym polega zasada obiektywnej prawdy. Ogólnie przyjmuje się, że jest to proces pozyskiwania wiedzy w sposób dialektyczny. Naukowcy nie dochodzą od razu do jednoznacznego rozwiązania konkretnego problemu, ale często ujawniają sobie różne aspekty danego zjawiska lub procesu. Często zdarzało się, że rozwiązanie jednego problemu zajęło kilka dekad życia wielu pokoleń. Jednocześnie uzyskanie rzetelnej wiedzy pozostaje najważniejszym zadaniem nauki.
