Społeczeństwo ludzkie jest niedoskonałe, aw każdym kraju na świecie istnieją przestępstwa, które podlegają karze prawnej. Cechą systemów prawnych większości cywilizowanych stanów planety jest zasada domniemania niewinności. Co to jest
Definicja
Domniemanie niewinności, na którym opiera się system sądowy Rosji i wielu innych krajów, polega na tym, że każdą osobę oskarżoną o popełnienie przestępstwa można uznać za przestępcę dopiero po wyczerpującym udowodnieniu jego winy. Do tego momentu uważany jest a priori za niewinnego.
Istota koncepcji
Zgodnie z tą zasadą oskarżony obywatel nie powinien dowodzić swojej niewinności (usprawiedliwiać się). W końcu państwo uważa go za szanowanego członka społeczeństwa i sumiennego wykonawcę prawa. Stanowisko to zostanie odwrócone, jeżeli właściwemu organowi w sposób określony przez prawo uda się udowodnić winę obywatela. Takim organem jest prokuratura, która na podstawie zgromadzonej bazy dowodowej wnosi zarzuty.
Oskarżony i przestępca to dwie zupełnie różne koncepcje. Nikt nie ma prawa nazywać osoby kryminalistą do czasu wydania odpowiedniego orzeczenia przez sąd. Rzeczywiście, podczas procesu można go uniewinnić, złagodzić jego winę itp. I nawet wyrok można anulować, jeśli istnieją ku temu powody.
Domniemanie niewinności oznacza również, że wszelkie wątpliwości co do winy obywatela należy zawsze interpretować na jego korzyść. Dlatego zadaniem oskarżenia jest wykluczenie jakichkolwiek wątpliwości poprzez przedstawienie maksymalnej ilości dowodów. Strona obrony, przedstawiając dowody, nie obala oskarżenia, a jedynie potwierdza pierwotnie rzekomą niewinność.
Wdrożenie zasady domniemania niewinności
System prawny oparty na domniemaniu niewinności podlega następującym zasadom:
- Nikt nie powinien być ścigany, jeśli jest niewinny.
- Status oskarżonego może zostać nadany obywatelowi tylko w określony sposób i zgodnie z prawem.
- W każdej sprawie karnej należy uwzględnić i wziąć pod uwagę okoliczności dwóch stron - zarówno obciążające, jak i uzasadniające. Oprócz łagodzenia i tych, które mogą zwolnić z odpowiedzialności karnej.
- Oskarżony nie jest zobowiązany do udowodnienia swojej niewinności. Nie może milczeć, ani śledczy, ani prokuratura, ani sąd nie mają prawa zmuszać obywatela do przedstawienia dowodów jego niewinności.
- Świadectwa oskarżonego i innych odpowiednich osób nie mogą być uzyskane poprzez nacisk moralny lub fizyczny.
- Uznanie winy przez oskarżonego może stać się podstawą wyroku winy tylko wtedy, gdy zostanie to potwierdzone dowodami. Sąd nie ma prawa polegać wyłącznie na tym.
Dlaczego potrzebujemy domniemania niewinności?
Rzeczywiście, dlaczego jest to potrzebne? Domniemanie niewinności jest zasadą, która w istocie gwarantuje oskarżonemu prawo do obrony, a także, że proces ustali prawdę. Zapewnia kompleksowość, kompletność i obiektywizm dochodzenia.
Zasada domniemania niewinności ma ogromne znaczenie w systemie, w którym oskarżony jest podwładnym, a partia oskarżająca (organ państwowy) jest władzą.Gdyby nie domniemanie, obywatele musieliby uzasadnić brak udziału w przestępstwie, co w takim stosunku stron nie zawsze byłoby możliwe. Wdrożenie tej zasady pozwala niezawodnie chronić każdą osobę przed nieuzasadnionymi oskarżeniami i niezasłużonymi karami.
Na co mogą liczyć oskarżeni?
Oskarżonym jest osoba, przeciwko której zebrano bazę dowodów, oskarżając go o popełnienie określonego przestępstwa. Opłata musi zostać formalnie wniesiona przez właściwe organy.
Należy pamiętać, że status oskarżonego nie stanowi podstawy do ograniczenia jego praw i wolności. Do czasu wydania wyroku sąd obywatel ma prawo do mieszkania, do głosowania podczas wyborów, nie może być zwolniony ze swojego miejsca pracy ani wydalony z instytucji edukacyjnej.
Te same indywidualne ograniczenia, które są dozwolone przez prawo, powinny być bardzo ostrożne, wyważone i mieć zastosowanie tylko wtedy, gdy pilna potrzeba. Wymaga tego zasada domniemania niewinności.
Podstawa prawna
Podstawą prawną dla wdrożenia tej zasady jest Konstytucja Federacji Rosyjskiej, a mianowicie art. 49 część pierwsza. Domniemanie niewinności jest również zapisane w Deklaracji dotyczącej praw i obowiązki obywateli Rosja (przyjęta w 1991 r.).
Jeśli mówimy o podstawach legislacyjnych na poziomie międzynarodowym, zasada domniemania niewinności została ogłoszona za fundamentalną dla systemów prawnych w artykule jedenastej Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka przyjętej przez ZO ONZ. Zabezpiecza to i Międzynarodowy pakt cywilny i prawa polityczne w artykule nr 14.
Domniemanie w różnych obszarach prawa
Przestępstwa są różne. Termin „oskarżony” odnosi się tylko do osób, które popełniły przestępstwo. W postępowaniu cywilnym lub administracyjnym sprawca jest nazywany odpowiednio pozwanym lub osobą, która popełniła przestępstwo administracyjne.
Procesy karne mogą trwać latami, a procesy cywilne i administracyjne czasami wymagają kilku dni. W pierwszym przypadku udowodnienie winy może być dość trudne, aw drugim i trzecim czasami, na przykład, wystarczy jedna oficjalna kontrola.
Ale bez względu na to, jaki obszar prawa jest omawiany, domniemanie niewinności jest zawsze aktualne. A osoba, której postawiono zarzuty prawne, będzie uważana za nieuczestniczącą w przestępstwach, dopóki sąd nie stwierdzi inaczej.
Jedyną różnicą jest to, że domniemanie niewinności w procesie karnym nadal odgrywa ważniejszą rolę niż w innych, ponieważ w grę wchodzi wiele lat życia ludzkiego. Dlatego cena błędów jest szczególnie wysoka.
Historia zasady domniemania niewinności
Jako pierwsi, którzy dowiedzieli się, co to jest domniemanie niewinności, Francuzi dowiedzieli się po rewolucji burżuazyjnej pod koniec XVIII wieku. Nowy rząd, który doszedł do władzy, zapisał tę zasadę w dziewiątym artykule „Deklaracji praw człowieka i obywatela”.
Otrzymał międzynarodowe uznanie po drugiej wojnie światowej, co znajduje odzwierciedlenie we wspomnianej już światowej deklaracji praw człowieka przyjętej w 1948 r. Rosyjska nauka prawna w pełni i w pełni uznaje tę zasadę, chociaż w przeszłości istniały wątpliwości. Tak więc w latach 50. i 60. XX wieku niektórzy uczeni krajowi wypowiedzieli się zdecydowanie przeciw tej zasadzie, uważając ją za poważną przeszkodę w walce z przestępstwami.
W krajach, w których rządzi reżim totalitarny, w tych, które żyją zgodnie z prawem muzułmańskim, a także w wielu krajach trzeciego świata, domniemanie niewinności jest nadal zakazane. Jest to przywilej przede wszystkim społeczeństw demokratycznych o ludzkim i wysoko rozwiniętym systemie prawnym.
