W naukowych i praktycznych dziedzinach prawa gruntowego często wspomina się o reżimie prawnym dotyczącym ziemi. Nie ma jasnej definicji tego pojęcia, mimo że jest ono obecne w wielu nowoczesnych dokumentach regulacyjnych. Jednocześnie stosowanie przedreformacyjnych interpretacji reżimu prawnego gruntów byłoby zasadniczo błędne, ponieważ opierają się one na monopolistycznym prawie własności państwa i nie odpowiadają obecnej praktyce prawnej.
Instrument regulacji stosunków w prawie gruntowym
Z drugiej strony treść tego pojęcia można wyjaśnić w następujący sposób. Ujawniając sam termin „reżim”, możemy dojść do wniosku, że powyższy instytut prawa gruntów jest ustalonym systemem public relations i public relations. Ich przedmiotem jest prawo do korzystania z ograniczonego terytorium. W takim przypadku w niektórych obszarach należy wziąć pod uwagę dodatkowe cechy systemu prawnego. Najbardziej uderzającym przykładem są strefy wellness i kurorty.
Ponadto ważna jest zasada określania granic, w których obowiązuje reżim prawny gruntów i miejscowości. W Rosji identyfikuje się terytoria, w których ustanawia się ogólną lub specjalną procedurę regulującą stosunki między podmiotami prawa gruntowego. Na przykład ziemie osiedli są przeznaczone na budowę funduszu mieszkaniowego i niemieszkalnego, rozbudowę infrastruktury, a zatem stosuje się do nich ogólny reżim rozwoju. Z kolei na działkach należących do wspólnego obszaru bardziej odpowiedni jest specjalny system rozwoju. Jego istotą jest budowa tylko tych konstrukcji, które nie są sprzeczne z docelowym programem eksploatacji tego obszaru.
Zatem przedmiot reżimu prawnego (grunt) i jego granice determinują cechy reżimu prawnego ziem. Każda miejscowość terytorialna w Federacji Rosyjskiej odpowiada konkretnemu statusowi prawnemu i systemowi regulowania relacji między podmiotami (użytkownikami).
Grunty rolne
Największym obszarem terytorialnym Rosji są grunty rolne. System prawny ustanowiony w odniesieniu do ziem chłopskich został odnotowany w art. 77 kodeksu pracy RF. Skodyfikowane prawo określa obszary gruntów rolnych poza granicami osadnictwa. Ziemie, które stanowią około 40% terytorium państwa, są przeznaczone dla sektora rolnego.
Podstawowe zasady systemu prawnego gruntów rolnych obejmują:
- kurs wyłącznie do celów instalacyjnych;
- utworzenie maksymalnej możliwej wielkości całkowitej powierzchni gruntów rolnych położonych w obrębie jednego okręgu gminnego;
- promocja własności prywatnej;
- prawo pierwokupu do zakupu gruntów rolnych przysługuje podmiotom Federacji Rosyjskiej lub gmin;
- priorytet uczestników wspólnej własności gruntów.
Kolejnym ważnym niuansem, który wpływa na kwestie reżimu gruntów rolnych, jest zdolność cudzoziemców do posiadania ziemi wyłącznie na zasadzie dzierżawy. Ta kategoria obejmuje obywateli innych państw, bezpaństwowców, organizacje zagraniczne i rosyjskie osoby prawne, których kapitał docelowy w ponad połowie składa się z akcji zagranicznych.
Zmiana statusu prawnego gruntów rolnych
Zmiana zamierzonego przeznaczenia gruntów rolnych jest dozwolona w wielu przypadkach wskazanych przez prawo:
- ochrona gruntów rolnych;
- zezwolenie władz na tworzenie specjalnie chronionych obszarów;
- przydzielenie obszaru do funduszu gruntów środowiskowych, rekreacyjnych lub historyczno-kulturalnych;
- zmiana granic osiedli lub ustanowienie nowych osiedli;
- umieszczenie obiektów przemysłowych (możliwe tylko wtedy, gdy wartość katastralna gruntów nie przekracza średniej dla odpowiedniej jednostki administracyjno-terytorialnej);
- przekazanie ziemi do funduszu leśnego lub wodnego ze względu na niezdolność gleby do dalszej produkcji rolnej;
- budowa dróg, kolei;
- instalacja linii komunikacyjnych, linii energetycznych, rurociągów i innych obiektów liniowych;
- wdrożenie obowiązkowych środków związanych z realizacją traktatów międzynarodowych lub obroną kraju;
- poławianie cennych zasobów w obecności zatwierdzonego projektu rekultywacji gruntów;
- umieszczanie przedmiotów o charakterze społeczno-ekonomicznym i mieszkaniowym, jeżeli nie jest możliwa inna opcja ich rozproszenia.
Zmiana reżimu prawnego gruntów rolnych nie jest dozwolona, jeżeli ich wartość katastralna znacznie przewyższa średnie wartości katastralne w okręgu miejskim lub gminnym. Prawo nie przewiduje także możliwości przeniesienia relacji między podmiotami szczególnie cennych (z punktu widzenia produkcji) działek rolnych do nowego systemu regulacji.
Miasta i wsie
System gruntowy osad znacznie różni się od poprzedniego. Rozpoznają terytoria przeznaczone do budowy i rozbudowy infrastruktury osady. Krainy osad służą jako oddzielenie granic miast, miasteczek i wiosek od ziem innych kategorii, które nie mogą przekroczyć linii gminy, przekraczając ją. Granice gruntów przeznaczonych na użytkowanie lub własność podmiotów (obywateli lub organizacji) powinny być zlokalizowane w taki sposób, aby zapobiec ich przecięciu z granicami miast i osad wiejskich.
Początkowe granice stref terytorialnych osad określa się na mapach stref urbanistycznych. Na etapie przygotowania projektu powstają strefy mieszkalne, przemysłowe, inżynieryjne i transportowe, obszary publiczne i administracyjne, a także miejsca użytkowania rolnego, kurorty i tereny o szczególnych reżimach prawnych (obszary specjalnego przeznaczenia chronione przez państwo, obszary instalacji wojskowych itp.).
Nawiasem mówiąc, pokrewną koncepcją dla ziem osadniczych jest strefa podmiejska. Prawny reżim ziem osadniczych zawsze implikuje obecność terytorium położonego wzdłuż obwodu granic miast i wsi. Uważa się, że celem obszarów podmiejskich jest rozwój infrastruktury gospodarczej i społecznej wsi, rozwój obszarów mieszkalnych i przemysłowych. Granice podmiejskiej części osady wyznaczają deweloperzy projektu urbanistycznego na etapie planowania i rozwoju osady.
System gruntów przemysłowych
Strefy przemysłowe obejmują terytoria położone z reguły poza osadami i punktami. Taki grunt będzie, w stosownych przypadkach, udostępniany różnym instytucjom, przedsiębiorstwom i obywatelom na podstawie czynszu lub nieruchomości. Celem tego podziału terytoriów jest zapewnienie funkcjonowania zakładów produkcyjnych, transportu, energii, informatyki, obronności i innych obszarów gospodarki państwowej.
W przeciwieństwie do poprzednich systemów reżim prawny gruntów przemysłowych ma określony cel. Obszar ten służy jako przestrzenna podstawa do lokalizacji szeregu obiektów przemysłowych i technicznych. Z tej funkcji wynikają dość naturalne wymagania wobec samych ziem.Pod uwagę brana jest nie tylko ich powierzchnia, ale także cechy jakościowe, możliwość dalszego wykorzystania w gospodarce.
W porównaniu z reżimem prawnym ziem osadniczych tereny przemysłowe wyróżniają się niebezpiecznym charakterem działalności przemysłowej organizacji goszczących. Szkodliwość sektora produkcyjnego w większości przypadków wymaga stworzenia specjalnych konstrukcji ochronnych w celu ochrony pobliskich sektorów mieszkalnych, rolniczych lub środowiskowych. Jako takie struktury najczęściej stosuje się luki przestrzenne - są to sztucznie posadzone pasy drzew, które służą jako rodzaj filtra. Wieloletnie nasadzenia mogą zminimalizować, a czasem całkowicie zneutralizować negatywny wpływ przedsiębiorstw przemysłowych na środowisko.
W koncepcji reżimu prawnego terenów przemysłowych nie ma żadnych ograniczeń związanych z możliwością jego zmiany. Bez względu na cel terytorium przeniesienie gruntów do innej kategorii odbywa się z reguły bez przeszkód. Jedynym wyjątkiem jest poważne zanieczyszczenie gleby lub duża liczba budynków do wyburzenia na danym obszarze. W takim przypadku zmiana reżimu prawnego gruntów odbywa się na podstawie zatwierdzonego projektu ich odtworzenia.
Fundusz wody gruntowej
Całość jednolitych części wód w granicach terytorialnych Rosji jest również regulowana przez prawo. Zgodnie z kodeksem wodnym Federacji Rosyjskiej wszystkie obiekty są podzielone na powierzchniowe i podziemne, a podstawą ich klasyfikacji są cechy fizyczne i geograficzne oraz różnice w systemie prawnym.
Pierwsza grupa obejmuje:
- morza i ich zatoki, cieśniny, zatoki, ujścia rzek itp .;
- rzeki, kanały, strumienie i inne cieki wodne;
- zbiorniki, kamieniołomy, jeziora, stawy, tyczki i inne zbiorniki wodne;
- mokradła;
- gejzery, źródła i inne punkty wyjścia z wód gruntowych;
- lodowce
Reżim prawny gruntów funduszu wodnego zależy od rodzaju gruntu. Typologia opiera się na następujących podstawach:
- wskaźniki techniczne (obecność konstrukcji, konstrukcji ochronnych lub ich brak);
- forma własności (podmioty państwowe, prywatne, miejskie, wchodzące w skład Federacji Rosyjskiej);
- warunek dostępu (ogólne lub ograniczone użycie).
Status prawny gruntów całkowicie pokrytych wodą określają przepisy aktów prawnych. Jeśli chodzi o terytoria zajmowane przez zaopatrzenie w wodę lub inne konstrukcje hydrauliczne, w tym rekultywację gruntów, cechy ich reżimu prawnego są określone w kodeksie gruntowym i innych dokumentach legislacyjnych regulujących stosunki w tej dziedzinie. Odpowiedzi na pytania dotyczące praw własności tych struktur można znaleźć w Kodeksie cywilnym Federacji Rosyjskiej.
Ustawodawstwo cywilne ustanawia przepisy dotyczące użytkowania konstrukcji hydraulicznych, określa procedurę i warunki ich wyposażenia, działanie jako narzędzie do zużycia wody.
Terytoria leśne
Obecny reżim prawny gruntów z plantacjami został ustanowiony w art. 101 kodeksu lądowego Federacji Rosyjskiej. Ten przepis skodyfikowanej ustawy reguluje stosunki podmiotów prawa gruntowego w zakresie użytkowania i własności terenów funduszu leśnego. Kwestie przynależności do nieruchomości, nabywania, przenoszenia własności sztucznych plantacji i działek leśnych są określone w Kodeksie leśnym Federacji Rosyjskiej, przyjętym w 2006 r. System prawny gruntów leśnych obejmuje:
- Terytoria leśne - obszary pokryte roślinnością (drzewa, krzewy, trawy) i ziemie, na których nie ma nasadzeń. Ostatnie działki przeznaczone są z reguły do przywrócenia wegetacji lub jej ostatecznego wycinka.
- Tereny nieleśne, które są niezbędne do tworzenia dróg, a także polan, bagien itp.
Artykuł 27 kodeksu pracy RF określa ścisłe ograniczenia obrotu ziemiami związanymi z funduszem leśnym. Piąta część tego przepisu stanowi, że takich działek nie można sprywatyzować i przedstawić jako własność prywatną, z wyjątkiem przypadków określonych w prawie federalnym. Pewne terytoria funduszu leśnego mogą zostać przyznane użytkownikowi z uprawnieniami:
- czynsz;
- wieczyste wykorzystywanie;
- bezpłatne korzystanie przez ograniczony czas;
- służebność (ograniczone korzystanie z własności prywatnej).
Pod ścisłą kontrolą państwa
Osobną historią jest reżim prawny specjalnie chronionych ziem. Terytoria te obejmują przedmioty i cenne tereny, które zgodnie z decyzjami organów państwowych, podmiotów Federacji Rosyjskiej, przedstawicieli samorządu lokalnego, mogą być wycofane lub ograniczone w obiegu. Dla takich gruntów ustanowiono odrębny system prawny, który jest wskazany w art. 94 Kodeksu pracy RF. Zgodnie z prawem obszarami szczególnie chronionymi są:
- strefy zdrowotne, kompleksy wypoczynkowe;
- rezerwaty przyrody, rezerwaty przyrody, obszary ochrony;
- terytoria o wartości rekreacyjnej, historycznej i kulturowej.
Obszary szczególnie chronione różnią się od terenu i obiektów o innym stanie prawnym na wiele sposobów:
- wysoka wartość przyrodnicza lub społeczna danego miejsca;
- niemożność zapewnienia własności prywatnej;
- wycofanie specjalnie chronionych gruntów w obiegu;
- wraz z ograniczeniami w unikalnym systemie prawnym ziemie te mają znaczenie federalne, lokalne lub regionalne;
- status obszaru ustalany jest na poziomie organów rządowych.
Nawiasem mówiąc, specjalnie chronione obszary naturalne nie są obszarami chronionymi. W pierwszym przypadku mówimy o rezerwatach państwowych, rezerwatach biosfery, pomnikach przyrody, a także parkach narodowych, ogrodach dendrologicznych i botanicznych. Obejmuje to również terytoria, na których żyją małe grupy etniczne Syberii, Daleki Wschód i Północ. Obszary te są klasyfikowane jako tradycyjne zarządzanie przyrodą.
Ziemie chronione
Zasadniczo są to strefy zakazane i nieobjęte ochroną, a także obszary zajmowane przez plantacje. Strefa ochronna przewidziana w przepisach leśnych, która najczęściej pełni funkcję ogranicznika przestrzennego terenów przemysłowych, nie należy do kategorii gruntów funduszu leśnego i terytorium szczególnie chronionego.
Terytoria o statusie terenów rekreacyjnych są uważane za obiekt przeznaczony do organizowania rekreacji i turystyki, sportu i aktywności fizycznej ludności. W związku z tym tereny rekreacyjne zostały zaprojektowane tak, aby zaspokoić potrzeby społeczeństwa i indywidualnych obywateli w zakresie rekreacji, przydatnych i bezpiecznych zajęć rekreacyjnych.
Podchodząc bardziej szczegółowo do definicji pojęcia miejsc rekreacyjnych, warto podkreślić takie obiekty jak:
- pensjonaty;
- domy i obiekty rekreacyjne;
- kempingi;
- obozy zdrowia;
- parki turystyczne;
- obozy namiotowe w lesie;
- wychowanie fizyczne i obiekty sportowe;
- domy rybaków i myśliwych.
Bardziej szczegółowa lista obiektów rekreacyjnych zawarta jest w art. 98 kodeksu pracy RF.
Aspekt historyczny i kulturowy
System prawny dotyczący użytkowania terenów dziedzictwa historycznego i kulturowego określa art. 99 tego samego skodyfikowanego dokumentu. Lista terytoriów obejmuje następujące obiekty:
- zabytki kultury i historii narodów i narodowości mieszkających i mieszkających na terytorium współczesnej Rosji;
- stanowiska archeologiczne;
- Atrakcje uważane za terytorium istnienia rzemiosła, historycznego przemysłu i rzemiosła;
- miejsca pochówku osób cywilnych i wojskowych.
Takie miejsca mają szczególną wartość naukową i historyczną. Wynika to ze specyfiki ich reżimu prawnego.Pojęcie ziem dziedzictwa kulturowego obejmuje także rzadkie lub nietypowe formacje krajobrazowe, niesamowite formacje geologiczne. Jednocześnie obszar przeznaczony na umieszczenie stowarzyszeń i organizacji badawczych można sklasyfikować jako obszary szczególnie cenne.