Wystąpienia publiczne dla wielu osób są przyczyną stresu, a nawet paniki. Wydaje im się, że publiczność obserwuje każdy brak zachowania na scenie. Tak działa „efekt reflektora”, sformułowany przez naukowców jako przekonanie, że dana osoba jest w centrum uwagi. Pod wieloma względami ten efekt powoduje, że ludzie nie mogą mówić publicznie z ufnością.
Niewidoczne wady
Wyniki badań pokazują, że mówcy bez doświadczenia mówcy mogą zwracać większą uwagę na to, jak wyglądają w trakcie raportu niż na jego treść. Większość z tych mówców odnotowuje w swoich wystąpieniach wady i niedociągnięcia, których publiczność może nawet nie zauważyć. Tak działa „efekt reflektora”, gdy osoba zaczyna wyobrażać sobie, jak wygląda z boku z powodu stresu i przeciążenia emocjonalnego. Oczywiście silne podniecenie czyni go szczególnie krytycznym wobec siebie, nie zauważając niedociągnięć innych głośników.
Efekt samoograniczania
Socjologowie i psychologowie zwracają uwagę na niebezpieczeństwo „efektu reflektora” jako ogranicznika warunkowego. Ludzie, którzy mogliby przejawiać swoje umiejętności i talenty, w tym także podczas wystąpień publicznych, ostatecznie odmawiają sobie takich wydarzeń z powodu wcześniejszych negatywnych doświadczeń, które zmniejszają ich motywację.
Ale czy czynnik fałszywego wyobrażenia o niedociągnięciach w wypowiedziach niedoświadczonych mówców jest tak oczywisty? Oczywiście podekscytowanie samo w sobie powoduje, że popełniają błędy, powodując i niepewne zachowanie w zasadzie. Ważne jest jednak prawidłowe dostrzeżenie takich wad. Publiczność traktuje je pobłażliwie i natychmiast zapomina po zakończeniu mowy, nie przywiązując wagi do znaczenia, jakie przywiązuje sam mówca. Aby to potwierdzić, odbyła się seria przemówień z celowymi oznakami niepowodzenia. Ale nawet w takich sytuacjach publiczność albo nie zawsze zauważała celowe podniecenie mówców, albo nie przywiązywała do tego dużej wagi.
Co robić głośniki?
Przede wszystkim konieczne będzie samo uznanie, że określony raport lub prezentacja jest tylko jednym z wielu takich działań, które społeczeństwo będzie obserwować. Odpowiedzialność, jaką ponosi na siebie typowy niedoświadczony mówca, może nie odpowiadać jego percepcji przez publiczność. Świadomość tego faktu wywoła pozytywną reakcję wstecz. W szczególności stopień lęku i lęku zostanie zmniejszony, co wyeliminuje podniecenie podczas mowy, a także błędy popełniane tylko z powodu stanu lękowego.