Każdy, kto jest zainteresowany rozwojem światowej gospodarki, musi zrozumieć tło historyczne, które doprowadziło do obecnej sytuacji. Aby zrozumieć przyczyny kryzysów, które wstrząsnęły więcej niż jednym stanem, musisz poszukać przyczyn w przeszłości. Jedną z najważniejszych zasad nowoczesnej gospodarki stał się złoty standard.
Co to jest
System standardu złota jest międzynarodowym systemem monetarnym opartym na oficjalnie ustalonej zawartości złota w każdej jednostce waluty krajowej. Banki centralne państw są zobowiązane do dokonywania transakcji sprzedaży waluty krajowej w zamian za ten metal. Tak naprawdę mówimy o stałej stopie krajowych jednostek monetarnych, która została ustalona w związku z tym. Standard złota przewidywał, że każda osoba może w dowolnym momencie wymienić banknot na odpowiednią kwotę. metal szlachetny.
Na przykład banknot 20 dolarów amerykańskich w 1928 r. Był równoważny z jednym uncje troy złoto (31,1 grama).
Dzięki wprowadzeniu takich norma krajowa jednostka monetarna może być dowolnie przekształcana w cenny metal w kraju. Państwo może również regulować kurs walutowy z powodu napływu lub odpływu metali szlachetnych, bez ograniczania ich eksportu lub importu. Takie podejście sprawiło, że waluty krajowe były bardzo stabilne.
Istota standardu złota jest dość prosta, ale jednocześnie pomogła rozwiązać wiele problemów ekonomicznych tamtych czasów. Niestety współczesna rzeczywistość wymagała zmian i ten system musiał zostać porzucony.
Historia występowania
Wiek jego istnienia był krótkotrwały, ale radykalnie zmienił światowy system monetarny. Pierwszym krajem, który wprowadził standard złota, była Wielka Brytania. Stało się to w XIX wieku. Rozwój standardu złota na świecie zyskał charakter lawinowy. USA, Niemcy, Belgia, Francja i inne kraje przyjęły tę zasadę ekonomiczną. Złoty standard zapewniał stabilność i rozwój gospodarki w tym czasie. Przedstawił go w Rosji słynny reformator, minister finansów Siergiej Witte. W 1898 r. Carska Rosja pozwoliła sprzedawać i kupować złote monety.
Kiedy złoty standard został anulowany
Historycy i ekonomiści mówią o dwóch etapach wdrażania standardu złota - od 1880 do 1914 r., Czyli przed pierwszą wojną światową i od 1925 do 1934 r. Pierwszy etap charakteryzuje się raczej małymi budżetami państwowymi, niską inflacją i mniej więcej jednolitymi cyklami gospodarczymi. Londyn w tym czasie był centrum życia finansowego i regulował wiele dziedzin. Każde państwo dysponowało wystarczającą podażą złota do funkcjonowania systemu. Ale w tym czasie pojawiły się już pierwsze problemy: moneta nie nadążała za tempem wzrostu gospodarczego i nie mogła w pełni zaspokoić rosnących potrzeb.
Pierwsza wojna światowa i chaos gospodarczy związany z wszelkimi operacjami wojskowymi położyły kres pierwszemu etapowi istnienia standardu złota. W połowie lat dwudziestych ubiegłego stulecia Wielka Brytania starała się w każdy możliwy sposób przywrócić swoje istnienie, ale potem zainterweniował wielki kryzys gospodarczy - wielki kryzys. Niektóre kraje próbowały ustabilizować sytuację poprzez system wymiany złota. Oznacza to, że kurs waluty krajowej nie jest powiązany ze złotem, ale z inną walutą, która jest jednak zaopatrywana w ten metal szlachetny.Ale bezpośrednio nie można było za to wymienić waluty krajowej. Kraje europejskie skupiły się na funtach szterlingach.
Jednak sama Wielka Brytania na początku lat 30. zniosła standard złota, który kiedyś wprowadził jako pierwszy. Powodem tego był fakt, że wiele krajów europejskich zgromadziło znaczną podaż funtów i wymieniło ją w Londynie na metal szlachetny. Tym samym rezerwy złota w kraju zaczęły gwałtownie spadać, co oczywiście nie spotkało się z aprobatą.
Powody anulowania
Powodów było wiele, ale główne wstrząsy w postaci największych w historii wojny w Europie (w tym czasie) i kryzysu gospodarczego. Złoty standard, który działał idealnie w stabilnych warunkach przy przewidywanym rozwoju, stał się przeszkodą w niespokojnych czasach.
Wysoka powojenna inflacja miała decydujący wpływ na decyzję wielu przywódców państw. Rezultatem było zniesienie ścisłego powiązania walut narodowych ze złotem.
Korzyści
Jedną z głównych zalet jest oczywiście stabilność kursów walut. Kraje, które wprowadziły ten system, stanowiły zachętę do rozwoju handlu międzynarodowego, którego wolumeny stale rosły. Łatwo było przewidzieć kursy walut, co dało zaufanie do siły relacji handlowych i zdolności do wypełnienia swoich zobowiązań. Ponadto salda deficytu zostały prawie automatycznie wyeliminowane z powodu bezpłatnego importu lub eksportu złota poza granice kraju.
Wady
Nie ma takiego systemu finansowego, który nie miałby swoich wad. Dotyczy to również standardu złota, który niestety ograniczył maksymalne możliwości rozwoju gospodarki do państwowych zasobów tego metalu. Istnieje również ryzyko znacznego wyczerpania takich strategicznych rezerw, jeżeli popyt na waluty obce przekroczy podaż. To spowodowało, że państwa były potencjalnie wrażliwe.
Umowa z Bretton Woods
Po II wojnie światowej zrozumiano, że niezbędny nowy model ekonomiczny dla państw zniszczonych przez działania wojenne i ich gospodarki. Rok przed końcem wojny odbyła się duża międzynarodowa konferencja w małym amerykańskim miasteczku Bretton Woods, w której uczestniczyły 44 państwa, w tym ZSRR. Zidentyfikowano główne cechy przyszłego systemu gospodarczego. Nikt nie zamierzał zwrócić klasycznego złotego standardu. Gospodarki wielu krajów europejskich były zdewastowane i nie były w stanie wytrzymać zaopatrzenia w waluty krajowe za pomocą twardego metalu. Niemniej jednak zasady pozostały. Teraz waluty krajowe nie były powiązane bezpośrednio ze złotem, ale z tymi walutami, które zostały im dostarczone. Do końca wojny tylko dwa kraje mogły zaoferować swoje waluty jako punkt wyjścia - Wielka Brytania i Stany Zjednoczone. Jednak rolę Wielkiej Brytanii wstrząsnął poważny kryzys, który wybuchł w tym kraju w 1947 r. Od tego czasu tę funkcję pełni dolar amerykański.
Rozwój i upadek systemu wymiany złota
Mimo świetnych perspektyw złoty standard stracił swoje pierwotne znaczenie. W ramach porozumień zawartych w Bretton Woods to dolar zastąpił złoto i zaczął odgrywać rolę światowej waluty rezerwowej. Wprowadzono jednak pewne ograniczenia. Na przykład waluty krajowe w poszczególnych krajach były zrównane z dolarem według pewnego kursu, a wahania kursów walutowych powinny pozostać w granicach 1%. Stany Zjednoczone jednocześnie podjęły obowiązek wymiany dolarów na złoto bez żadnych ograniczeń. Taki system nazywa się systemem wymiany złota. Jest bardziej złożony niż pierwotny złoty standard, ale realia gospodarcze i polityczne wymagały nowych rozwiązań.
Perspektywy standardu w światowej gospodarce
Złoty standard miał ogromne znaczenie dla rozwoju gospodarek poszczególnych krajów, a także dla zrozumienia współzależności państw z ogólnymi trendami światowej gospodarki, której nie można odgrodzić.
To były pierwsze zasady, które umożliwiły pojawienie się nowego modelu ekonomicznego regulowania walut narodowych. Nawiasem mówiąc, podczas konferencji w Bretton Woods postanowiono utworzyć Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju. Ten ostatni jest często nazywany Bankiem Światowym, który mówi o jego roli i wpływie na trwające procesy.
System Bretton Woods istniał do połowy lat 60., kiedy zrozumiano potrzebę dalszych reform w związku ze zmieniającymi się okolicznościami.
W połowie lat 70. odbyła się konferencja jamajska, której wyniki obowiązują do dziś. To ona ostatecznie zniosła bezpieczeństwo złota w walutach narodowych, a także zniosła oficjalnie ustaloną cenę złota, które stało się powszechnym towarem. Jego cena była regulowana zwykłymi rynkowymi zasadami podaży i popytu.
Od czasu do czasu toczą się rozmowy polityków i ekonomistów o potrzebie powrotu do standardu złota, ale jak dotąd współczesna rzeczywistość gospodarcza nie pozwala na realizację tych planów.
