Wszystkie działania, które nie wytwarzają dóbr materialnych, są pogrupowane w sektory nieprodukcyjne, które są również nazywane trzeciorzędnym sektorem gospodarki, pierwsze dwa to wydobycie i przetwórstwo. Do połowy lat 90. na świecie oraz w Rosji i przed przejściem do kapitalizmu w połowie lat 90. sektor ten był uważany za pomocniczy, ponieważ nie wytwarzał znaczącego produktu społecznego. Teraz jest to pełny i coraz ważniejszy sektor gospodarki. Uważa się, że rozwój sektora nieprodukcyjnego jest głównym katalizatorem wzrostu gospodarczego.
Główna różnica
Główną różnicą między towarami sektora produkcyjnego a sektorem nieprodukcyjnym jest to, że towary pierwszego mogą być wytwarzane w jednym miejscu, a konsumowane w innym, podczas gdy towary drugiego mogą być wytwarzane i konsumowane w jednym miejscu. Jeśli te same towary konsumpcyjne z Chin są kupowane na całym świecie, możesz wziąć udział w ceremonii parzenia herbaty tylko bezpośrednio w chińskiej lub japońskiej herbaciarni. I trudno sobie wyobrazić, gdzie oprócz pożaru praca strażaków może być konieczna, w niektórych krajach straż pożarna zapewniała płatne usługi, za które trzeba było płacić bezpośrednio, a nie przez podatki.
To prawda, że wraz z rozwojem sektorów nieprodukcyjnych, zwłaszcza tych związanych z usługami informacyjnymi, nie wszystko jest tak proste, a niektóre usługi są już świadczone niezależnie od odległości.
Dalej od natury
Dla uproszczenia pierwsi badacze sektora nieprodukcyjnego w gospodarce uwzględnili wszystko, co nie dotyczy wydobywania i przetwarzania zasobów naturalnych. Są to wszystkie ludzkie działania, które wytwarzają niematerialne dobra i usługi mające na celu bezpośrednie zaspokojenie potrzeb materialnych, duchowych, społecznych i innych. Oznacza to, że sfera nieprodukcyjna nie ma bezpośredniego związku z przyrodą i służy organizowaniu konsumpcji przez ludzi i utrzymywaniu jej siedlisk oraz zasadniczo redystrybuuje to, co jest wydobywane i przetwarzane w dwóch pierwszych sektorach gospodarki.
Jakie inne funkcje
Uproszczenie nie zawsze pomaga zatem uzupełnić definicję, że wszystkie branże wytwarzające coś niematerialnego należą do sfery nieprodukcyjnej. Podkreślił szereg cech charakterystycznych dla nieproduktywnego sektora gospodarki. Najbardziej oczywiste - powinna istnieć bezpośrednia relacja między producentem a konsumentem produktu, co często wymaga również indywidualnego podejścia. Trudno sobie wyobrazić, że te same usługi fryzjerskie lub tłumaczenia mogą być świadczone inaczej. Ale wraz z rozwojem technologii informatycznych wszystko nie jest tak jasne, ten sam transfer może nastąpić bez bezpośredniego kontaktu między konsumentem a usługodawcą, a do 2024 r., Zgodnie z prognozą ONZ, sztuczna inteligencja będzie mogła to zrobić.
Inną cechą sfery nieprodukcyjnej jest to, że produkt końcowy często nie jest materializowany. Kiedy słuchasz muzyki, podróżujesz transportem publicznym, wtedy konsumpcja na tym się skończy, chociaż konsekwencje można odczuć przez długi czas. Teraz możemy bezpiecznie nazwać cechą branży znaczną część pracy intelektualnej i twórczej, która wiąże się z rewolucją cyfrową, pojawieniem się dużej liczby nowych rodzajów usług wykorzystujących zaawansowane technologie i sztuczną inteligencję.Nawet w największej gałęzi sfery nieprodukcyjnej - handlu, w którym zatrudnionych jest dużo pracowników o niskich kwalifikacjach, platformy internetowe i sklepy offline odgrywają coraz większą rolę. W Chinach, Japonii, Korei zaczęła działać cała sieć sklepów, w których ludzie nie pracują.
Jakie branże są uwzględnione
Od początku czasów, gdy u ludzi pojawiły się podstawy świadomości publicznej, pojawiły się pewne rodzaje działalności, które następnie zostały przypisane do sektora nieprodukcyjnego. Pierwszymi przywódcami, wojownikami, szamanami, jeśli wyciągniemy analogię z obecną terminologią, są rząd, bezpieczeństwo, usługi socjalne, a częściowo opieka zdrowotna, które są poszukiwane w nowoczesnych warunkach.
Sektory nieprodukcyjne obejmują: wszystkie rodzaje handlu, zarządzania i bezpieczeństwa, opiekę zdrowotną i edukację, naukę i doradztwo, transport i usługi publiczne, usługi domowe i hotelowe, usługi finansowe i informacyjne, sztukę i kulturę.
Produkty nieprodukcyjne
Po pierwsze, gdy ekonomiści zdali sobie sprawę, że sektory nieprodukcyjne stanowią poważny i niezależny obszar gospodarki, wszystkie produkty sektora zostały podzielone na usługi materialne i niematerialne. Przemysł materialny obejmował wszystkie sektory, które zapewniają konsumpcję dóbr materialnych: usługi hotelowe lub, jeśli szerzej, usługi hotelarskie, handel, a teraz dodano handel elektroniczny, usługi domowe i transportowe. Usługi niematerialne obejmowały wszystkie rodzaje związane z zaspokajaniem potrzeb kulturalnych, religijnych, duchowych oraz działania związane z tworzeniem środowiska zewnętrznego dla życia ludzkiego, od bezpieczeństwa, ochrony środowiska do kultów religijnych, opieki zdrowotnej, edukacji i sztuki.
Ostatnio produkty branż nieprodukcyjnych zaczęły być również dzielone na usługi i produkty intelektualne. Produkty działalności twórczej i intelektualnej były przez cały czas cenione, ale w społeczeństwie postindustrialnym, w którym prawie wszystkie działania opierają się na wiedzy, wartość produktów intelektualnych rośnie w lawinowy sposób, podobnie jak ich udział w przemyśle nieprodukcyjnym. Z tego powodu proponują teraz przypisanie całej działalności produkcyjnej wiedzy sektorowi czwartorzędowemu - intelektualnemu.
Będzie więcej
W krajach rozwiniętych sektory nieprodukcyjne zajmują już do 80 procent gospodarki, a tam pracuje ponad dwie trzecie zatrudnionej ludności. W krajach rozwijających się, w tym w Rosji, około 50 procent. Udział sektora w gospodarce rośnie nie tylko, ale pojawiają się także nowe rodzaje usług, szczególnie w branżach związanych z technologiami cyfrowymi. Produkty zyskują również nowe cechy jakościowe, takie jak możliwość przechowywania, gromadzenia i przesyłania na duże odległości. Już wkrótce konieczne będzie nadanie nowych definicji sferze nieprodukcyjnej, jej cechom i cechom.