Substancje wybuchowe od dawna są częścią życia ludzkiego. W tym artykule dowiesz się, jakie są, gdzie są stosowane i jakie są zasady ich przechowywania.
Trochę historii
Od niepamiętnych czasów człowiek próbował stworzyć substancje, które przy pewnym wpływie zewnętrznym spowodowały wybuch. Oczywiście nie zrobiono tego w celach pokojowych. Jedną z pierwszych powszechnie znanych substancji wybuchowych był legendarny grecki ogień, którego receptura jest wciąż nieznana. Następnie, w VII wieku, w Chinach powstał proch strzelniczy, który po raz pierwszy został użyty do celów rozrywkowych w pirotechnice, a dopiero potem przystosowany do celów wojskowych.
Przez kilka stuleci panował pogląd, że proch jest jedynym znanym człowiekowi materiałem wybuchowym. Dopiero pod koniec XVIII wieku odkryto piorunat srebra, który znany jest pod niezwykłą nazwą „wybuchowe srebro”. Cóż, po tym odkryciu pojawił się kwas pikrynowy, „wybuchowa rtęć”, piroksylina, nitrogliceryna, TNT, heksogen i tak dalej.
Pojęcie i klasyfikacja
Mówiąc najprościej, substancje wybuchowe to specjalne substancje lub ich mieszaniny, które mogą wybuchnąć w określonych warunkach. Warunki te mogą obejmować wzrost temperatury lub ciśnienia, wstrząs, wstrząs, dźwięki o określonych częstotliwościach, a także intensywne oświetlenie, a nawet lekki dotyk.
Na przykład acetylen jest uważany za jedną z najbardziej znanych i popularnych substancji wybuchowych. Jest to bezbarwny gaz, który również nie ma zapachu w czystej postaci i jest lżejszy od powietrza. Acetylen użyty do produkcji charakteryzuje się ostrym zapachem, który nadają mu zanieczyszczenia. Zyskał szerokie zastosowanie w spawaniu gazowym i cięciu metali. Acetylen może eksplodować w temperaturze 500 stopni Celsjusza lub przy dłuższym kontakcie z miedzią, a także srebrem po uderzeniu.
Obecnie znanych jest wiele substancji wybuchowych. Są klasyfikowane według wielu kryteriów: skład, stan fizyczny, właściwości wybuchowe, kierunki użycia, stopień zagrożenia.
W kierunku użycia materiałami wybuchowymi mogą być:
- przemysłowe (stosowane w wielu gałęziach przemysłu: od wydobycia po obróbkę materiałów);
- eksperymentalny;
- wojsko;
- cel specjalny;
- stosowanie aspołeczne (często obejmuje to domowe mieszanki i substancje wykorzystywane do celów terrorystycznych i chuligańskich).
Ocena zagrożenia
Substancje wybuchowe można również traktować jako przykład ze względu na stopień zagrożenia. Przede wszystkim gazy na bazie węglowodorów. Substancje te są podatne na dowolną detonację. Należą do nich chlor, amoniak, freony i tak dalej. Według statystyk prawie jedna trzecia incydentów, w których głównymi aktorami są substancje wybuchowe, związana jest z gazami na bazie węglowodorów.
Następnie podąża za wodorem, który w pewnych warunkach (na przykład związek z powietrzem w stosunku 2: 5) stanowi największe zagrożenie wybuchem. Ta trójka liderów jest zamknięta ze względu na stopień niebezpieczeństwa pary płynów podatnych na zapłon. Przede wszystkim jest to para oleju opałowego, oleju napędowego i benzyny.
Materiały wybuchowe w wojsku
Materiały wybuchowe są używane wszędzie w wojsku. Wybuch może być dwojakiego rodzaju: spalanie i detonacja.Ze względu na to, że proszek pali się, gdy eksploduje w ograniczonej przestrzeni, nie dochodzi do zniszczenia rękawa, ale do powstania gazów i odlotu pocisku lub pocisku z lufy. TNT, RDX lub amonowe po prostu detonują i wytwarzają falę podmuchową, ciśnienie gwałtownie rośnie. Aby jednak nastąpił proces detonacji, konieczne jest działanie zewnętrzne, które może być:
- mechaniczne (uderzenie lub tarcie);
- termiczny (płomień);
- chemiczny (reakcja materiału wybuchowego z inną substancją);
- detonacja (następuje wybuch jednego materiału wybuchowego obok drugiego).
Na podstawie ostatniego akapitu staje się jasne, że można wyróżnić dwie duże klasy materiałów wybuchowych: złożone i indywidualne. Te pierwsze składają się głównie z dwóch lub więcej substancji, które nie są związane chemicznie. Zdarza się, że pojedynczo takie elementy nie są zdolne do detonacji i mogą wykazywać podobną właściwość tylko w kontakcie ze sobą.
Oprócz głównych składników w składzie materiału wybuchowego mogą znajdować się różne zanieczyszczenia. Ich cel jest również bardzo szeroki: regulacja czułości lub wybuchowości, osłabienie właściwości wybuchowych lub ich wzmocnienie. Od niedawna globalny terroryzm rozprzestrzenia się coraz bardziej wraz z zanieczyszczeniami, możliwe stało się wykrycie, gdzie powstał materiał wybuchowy i znalezienie go przy pomocy psów służbowych.
W przypadku jednostki wszystko jest jasne: czasami nawet nie potrzebują tlenu, aby uzyskać dodatnią wydajność cieplną.
Szybkość i wysoka wybuchowość
Zwykle, aby zrozumieć moc i siłę materiału wybuchowego, konieczne jest wyobrażenie sobie takich cech, jak krótkotrwałość i wysoka wybuchowość. Pierwszy oznacza zdolność do niszczenia otaczających obiektów. Im wyższa jest brisancja (która, nawiasem mówiąc, jest mierzona w milimetrach), tym lepiej substancja będzie odpowiednia jako wypełnienie bomby lub pocisku z powietrza. Materiały wybuchowe o dużej sile wytworzą silną falę uderzeniową i nadadzą latającym fragmentom dużą prędkość.
Wysoka wybuchowość oznacza zdolność do wyrzucania otaczających materiałów. Mierzy się go w centymetrach sześciennych. Podczas pracy z glebą często stosuje się materiały wybuchowe o wysokiej wybuchowości.
Bezpieczeństwo wybuchowe
Lista urazów, które może ponieść osoba w wyniku wypadków z materiałami wybuchowymi, jest bardzo, bardzo obszerna: oparzenia termiczne i chemiczne, wstrząsy skorupy, wstrząsy nerwowe na skutek wstrząsu, obrażenia od fragmentów szkła lub metalowych naczyń zawierających substancje wybuchowe, uszkodzenia błona bębenkowa. Dlatego bezpieczeństwo podczas pracy z substancjami wybuchowymi ma swoje własne cechy. Na przykład podczas pracy z nimi musisz mieć ekran bezpieczeństwa wykonany z grubego szkła organicznego lub innego trwałego materiału. Również ci, którzy pracują bezpośrednio z substancjami wybuchowymi, powinni nosić maskę ochronną, a nawet kask, rękawiczki i fartuch wykonany z trwałego materiału.
Magazynowanie materiałów wybuchowych
Przechowywanie substancji wybuchowych ma również swoje własne cechy. Na przykład ich nielegalne posiadanie ma konsekwencje w postaci odpowiedzialności, zgodnie z kodeksem karnym Federacji Rosyjskiej. Należy zapobiegać zanieczyszczeniu pyłu przechowywanych substancji wybuchowych. Zbiorniki z nimi muszą być szczelnie zamknięte, aby pary nie dostały się do środowiska. Przykładem są toksyczne substancje wybuchowe, których para może powodować ból głowy i zawroty głowy oraz porażenie. Palne substancje wybuchowe są przechowywane w odizolowanych magazynach z ognioodpornymi ścianami. Miejsca, w których znajdują się wybuchowe chemikalia, muszą być wyposażone w sprzęt przeciwpożarowy.
Epilog
Tak więc materiały wybuchowe mogą być zarówno wiernym pomocnikiem osoby, jak i wrogiem w przypadku niewłaściwego obchodzenia się i przechowywania. Dlatego konieczne jest jak najdokładniejsze przestrzeganie zasad bezpieczeństwa, a także nie udawanie młodego pirotechnika i wytwarzanie jakichkolwiek rzemieślniczych substancji wybuchowych.
