Umowa agencyjna jest wygodnym, a zatem powszechnym instrumentem formalizacji stosunków prawnych w dziedzinie usług pośrednictwa w Rosji. Ten rodzaj umowy charakteryzuje się szeregiem cech, które sprawiają, że korzystanie z nich w niektórych przypadkach jest bardziej preferowane niż na przykład korzystanie z umów prowizyjnych lub przedstawicielstw. Jaki jest tego powód? Jaka jest specyfika rodzaju rozważanych umów?
Umowa agencyjna jako rodzaj transakcji pośredniej
Umowa agencyjna jest jednym z możliwych rodzajów transakcji pośrednich przewidzianych przez ustawodawstwo Federacji Rosyjskiej, wraz z umową prowizyjną. Wszystkie trzy rodzaje umów mają wspólne kryterium: jedna osoba reprezentuje interesy drugiej, zawierając umowy z osobą trzecią lub wykonując inne prawnie istotne działania. Zastanów się nad specyfiką każdego z odnotowanych przez nas rodzajów umów i podkreśl cechy agencji.
Klasyfikacja transakcji pośrednich
Do najczęstszych rodzajów transakcji pośrednich należy umowa prowizyjna. Zgodnie z odpowiednią umową jedna strona działająca jako agent prowizyjny dokonuje, zgodnie z ustaleniami z drugą (zleceniodawcą), pewnych transakcji w swoim imieniu za opłatą. Oznacza to, że agent prowizji w ramach tego programu jest niezależną osobą. Może występować jako strona upoważniona i zobowiązana w umowach zawieranych ze stronami trzecimi (i odwrotnie).
Kolejnym rodzajem transakcji jest umowa zlecenia. Zgodnie z nimi jedna strona działająca jako pełnomocnik musi podjąć pewne czynności prawne w imieniu drugiej strony - mocodawcy - w porozumieniu z osobami trzecimi. Główną różnicą między tego rodzaju umowami a umowami prowizyjnymi jest to, że pełnomocnik, który wypełnia swoje obowiązki, wykonuje czynności o znaczeniu prawnym w imieniu swojego mocodawcy. Ponadto, jak wynika z przepisów art. 971 kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej, prawa i obowiązki związane z transakcją zawartą przez pełnomocnika powstają wyłącznie z mocodawcą. Jeśli chodzi o stronę trzecią, stają się one upoważnione lub zobowiązane w stosunku do tej strony trzeciej.
Specyfika umów agencyjnych
Umowa agencyjna - rodzaj transakcji regulowany postanowieniami art. 1005 Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej. Zgodnie z prawem w przedmiotowej umowie zakłada się, że jedna ze stron, działając w charakterze pełnomocnika, może w imieniu drugiego mocodawcy wykonywać prawnie istotne czynności w jej imieniu lub w jego imieniu. Tak, jest to „dualny” charakter odpowiednich umów. Jest to główna różnica między rozważanym rodzajem umów od dwóch poprzednich. Taka jest specyfika przepisów Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej.
Kodeks mówi, że transakcja, którą agent zawarł ze stroną trzecią w jego imieniu (ale na koszt zleceniodawcy), określa jego nabycie praw i obowiązków, mimo że to osoba, która przekazała mu prawo do interakcji z kontrahentami, jest wskazana w dokumentach transakcji. Z kolei jeśli agent podpisał umowę z osobą trzecią w imieniu zleceniodawcy, wówczas cały zakres praw i obowiązków ustala się w stosunku do podmiotu, który przekazał odpowiednie uprawnienia.
W celu ujawnienia szczegółów komunikacji między mocodawcą a jego przedstawicielem może zostać zawarta dodatkowa umowa do umowy agencyjnej. Może określać pewne warunki, które podlegają wykonaniu, w zależności od kryteriów określonych w postanowieniach umowy głównej. Często dodaj.umowa do umowy agencyjnej zawiera informacje dotyczące zmian warunków opłaty. Może to być na przykład spowodowane zmianami kursu walut - i będzie to istotny czynnik, powiedzmy, dla sektora turystycznego.
Umowa agencyjna jest często stosowana, jeśli nie jest konieczne nadanie transakcji właściwości, które pociągają za sobą konsekwencje prawne dla agenta. Wszelkie zobowiązania po zawarciu transakcji z osobami trzecimi spoczywa na zleceniodawcy, który nabywa również różne prawa. Podobnie, tego rodzaju umowy można użyć, jeżeli istnieje potrzeba przyznania określonego spektrum praw agenta, a także uprzedniego ustalenia, czy ma on wykonywać swoje obowiązki.
Godny uwagi fakt: pomimo faktu, że umowa agencyjna jest uważana za niezależną kategorię prawną, może łączyć znaki umowy prowizji i prowizji. Należy zauważyć, że art. 1011 kodeksu cywilnego zawiera przepis, zgodnie z którym przepisy szczególne dotyczące komunikacji przewidziane w 49 rozdziale Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej, regulujące instrukcje lub 51 rozdział mogą być stosowane do niektórych stosunków prawnych ustanowionych na podstawie umowy agencyjnej , który określa zasady dotyczące prowizji. Oczywiście, jeśli odpowiednie przepisy nie są sprzeczne z istotą samej umowy agencyjnej lub, na przykład, z przepisami Kodeksu dotyczącymi kwestii agencyjnych.
Kolejne kryterium, które łączy umowy prowizyjne, umowy agencyjne i umowy cesji: nieruchomość, z którą przedstawiciel (agent, agent komisowy) prowadzi działalność, nie należy do niego na podstawie własności. Określa to specyfikę opodatkowania i rozliczania takich transakcji.
Jaka jest przydatność umów agencyjnych
Do jakich konkretnych celów może być przydatna umowa agencyjna, jeśli, jak się wydaje, można sobie poradzić z innymi rodzajami umów przewidzianymi w Kodeksie cywilnym Federacji Rosyjskiej? Główną zaletą tego rodzaju transakcji jest to, że w ramach tych ostatnich można ustalić działania przedstawiciela, które mogą zarówno nabrać znaczenia prawnego, jak i zakazać agentowi wykonywania czynności, które mają skutki prawne.
Z reguły taka komunikacja jest charakterystyczna dla transakcji o złożonej strukturze podmiotu. Na przykład często zdarza się, że określony sklep, który sprzedaje towary jako dealer, świadczy dodatkowe usługi dla kontrahenta - wsparcie reklamowe, badania marketingowe itp. W takim przypadku dość trudno jest ustalić prawidłowy zakres postanowień w umowie prowizyjnej lub umownej, odzwierciedlałby specyfikę komunikacji między obiema organizacjami. W ten sposób można zawrzeć umowę agencyjną, której przedmiotem są różne działania przedstawiciela, które mogą z góry określać pojawienie się jego praw i obowiązków.
Specyfika branżowa umów agencyjnych: turystyka
Rozważany rodzaj transakcji pośredniej jest tak przydatny, że można go stosować w wielu różnych sektorach biznesowych. W szczególności umowa agencyjna w dziedzinie turystyki charakteryzuje się dużą częstością. Zastanów się, jakie są opcje jego wykorzystania w tym obszarze.
Relację prawną między touroperatorem (właścicielem marki) a biurem podróży można zbudować w dowolnym z trzech opisanych powyżej modeli.
Może to zatem być umowa cesji. Zgodnie z tą umową organizator wycieczek działa jako zleceniodawca. Poleca agentowi podróży, czyli prawnikowi, podpisywać umowy z klientami, podróżnikami. Zgodnie z postanowieniami art. 971 Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej wszystkie prawa i obowiązki wynikające z umowy są ustanawiane wyłącznie w odniesieniu do głównego zobowiązanego.
Na przykład w strukturze umowy można określić warunki, w których pełnomocnik może działać w imieniu swojego mocodawcy.Ponadto biuro podróży może zostać zobowiązane do wykonania pewnych prawnie istotnych działań zgodnie z zaleceniami organizatora wycieczek. Obowiązkowymi kryteriami są tutaj zasadność odpowiednich działań, specyfika, a także wykonalność (takie są postanowienia art. 973 Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej). Można również zauważyć, że zgodnie z art. 974 Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej pełnomocnik jest zobowiązany do osobiście wykonać wszystkie niezbędne instrukcje (wyjątki od tej zasady znajdują się w przepisach art. 976 Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej). W niektórych przypadkach biuro podróży musi poinformować organizatora wycieczek o tym, jak się sprawy mają z realizacją zamówień.
Drugą opcją rejestracji stosunków prawnych między biurem podróży a organizatorem wycieczek jest podpisanie umowy prowizyjnej. Z tego programu wynika, że agent prowizji nabywa pełen zakres praw i obowiązków w ramach transakcji z klientami. Jednocześnie umowa między biurem podróży a organizatorem wycieczek może zawierać warunki, które określają warunki umowy, a także zobowiązania głównego zobowiązanego do nieprzyznawania osobom trzecim prawa do uczestnictwa jako aktywnej strony w komunikacji.
Z kolei umowa agencyjna o świadczenie usług turystycznych może oznaczać dwa rodzaje działań wykonywanych przez biuro podróży. Po pierwsze, przedstawiciel może zawrzeć umowę w jego imieniu, a zatem działać jako jedna ze stron transakcji. Ale w takich przypadkach z reguły zobowiązuje się on przenieść następnie wszystkie prawa związane z podpisaną umową na głównego zobowiązanego. Po drugie, opcja jest możliwa, gdy biuro podróży zawiera umowę w imieniu organizatora wycieczki, nie działając w ten sposób jako strona transakcji.
Umowa agencyjna o świadczenie usług turystycznych może charakteryzować się szczególną cechą: jeśli nie jest to zabronione przez warunki umowy między organizatorem turystyki a biurem podróży, druga strona może zaangażować osoby trzecie w realizację umowy (poprzez zawarcie umów subagentowych). W takim przypadku zleceniodawca na podstawie faktów pracy podwykonawców może również natychmiast stać się stroną transakcji lub zezwolić biuru podróży na działanie w tym charakterze.
Aspekt nagrody
Zgodnie z umowami agencyjnymi zleceniodawca, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej, musi zapłacić swojemu kontrahentowi wynagrodzenie za podjęcie działań w celu zawarcia umów niezbędnych dla działalności. Ale jeśli z jakiegoś powodu odpowiedni warunek nie jest określony w umowie, wówczas wysokość wynagrodzenia powinna zostać ustalona zgodnie z postanowieniami art. 424 Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej. Odnosi się to tutaj do średnich stawek rynkowych dla niektórych usług pośrednich. Termin płatności powinien być również określony w umowie, a jeśli brakuje tej klauzuli, zleceniodawca musi uzgodnić z agentem w ciągu tygodnia.
Umowa subagentowa
Oprócz faktu, że istnieją różne sektorowe rodzaje umów agencyjnych - turystycznych lub, na przykład, handlowych, ustawodawstwo rosyjskie przewiduje podtyp umowy, o której mowa - umowę subagentową.
Powyżej zauważyliśmy na przykładzie organizatora wycieczek, że kontrahent zleceniodawcy może zawierać dodatkowe umowy z podwykonawcami w celu rozwiązania swoich zadań, zachowując jednocześnie pełną odpowiedzialność przed zleceniodawcą za przebieg komunikacji z klientami docelowymi. Z kolei subagent, korzystając z przepisów art. 187 Kodeksu cywilnego Federacji Rosyjskiej, może sam zlecić wykonanie niektórych czynności innym osobom. O ile oczywiście nie zabrania tego główna umowa.
Rozwiązanie umowy
Umowa agencyjna może zostać rozwiązana przez jedną ze stron, ale tylko wtedy, gdy nie określono w niej warunków jej obowiązywania. W przeciwnym razie zakończenie stosunków prawnych jest możliwe, jeżeli strony podpiszą należycie wykonane umowa o wypowiedzeniu. Agencie, uwaga! Podobna procedura dotycząca na przykład umowy prowizyjnej jest przeprowadzana zgodnie z innymi zasadami. Ponadto w niektórych przypadkach umowa może zostać rozwiązana w sądzie.
Umowy agencyjne: aspekt międzynarodowy
Ciekawy fakt można zauważyć. Wiadomo, że przepisy rosyjskiego kodeksu cywilnego są dość zbliżone do wielu przepisów ustawodawstwa innych krajów EAEU, na przykład Kazachstanu. Jednak tego rodzaju stosunek prawny, jako umowa agencyjna, nie jest regulowany w Republice Kazachstanu. Podobna sytuacja ma miejsce na Białorusi.
Nie oznacza to jednak, że ustawodawstwo Kazachstanu i Białorusi nie zawiera przepisów, które faktycznie regulowałyby takie transakcje - istnieją. Są one po prostu określane nieco inaczej. Na przykład w Republice Kazachstanu rzeczywiste relacje z agentami podlegają przepisom odzwierciedlającym specyfikę umów o prowizję i reprezentację.
System prawny Białorusi przewiduje umowy o reprezentacji handlowej wystarczająco zbliżone do umów agencyjnych stosowanych w Rosji. Głównym źródłem prawa w odniesieniu do takiej komunikacji w kraju sąsiednim jest ten sam kodeks cywilny. Zgodnie z przepisami tego aktu prawnego akt handlowy przedstawiciel jest osobą, która może samodzielnie działać w imieniu podmiotów gospodarczych po uprzedniej koordynacji działań z nimi. Podobnie jak rosyjski agent, przedstawiciel białoruski działa tylko pod warunkiem wypłacenia nagrody przez podmiot gospodarczy.
Struktura kontraktu
Jak powinna wyglądać umowa agencyjna? Przykładowa struktura odpowiedniej umowy może zawierać następujące klauzule:
- konieczne jest wyraźne sformułowanie przedmiotu umowy (ważne jest wskazanie, czy będą to działania agenta w formie aktywnej sprzedaży czy świadczenia usług; treść działań przedstawiciela ma znaczenie);
- Poświadczenia agenta
- wysokość wynagrodzenia agenta. Płatność w wielu segmentach rynku zależy od tego, czy dana osoba pracuje we własnym imieniu, czy w pełni reprezentuje interesy zleceniodawcy (tj. Przy sporządzaniu umowy konieczne jest zbadanie specyfiki odpowiedniej branży i prawidłowe korelowanie faktów z postanowieniami umowy);
- w niektórych przypadkach warto zapisać pewne ograniczenia w działaniach agenta w umowie (na przykład możliwość skontaktowania się z klientem tylko na piśmie);
- w dodatkowych umowach lub w samej umowie możesz określić częstotliwość raportowania dla zleceniodawcy, zatwierdzić jego formę.
Wśród najważniejszych punktów, na które eksperci zalecają zwrócenie szczególnej uwagi, jest procedura zwrotu kosztów agenta. Konieczne jest określenie w umowie, które koszty firma-klient pokryje, i który agent będzie musiał ponieść niezależnie. Z reguły zależy to od sfery działalności i geografii działalności podmiotu reprezentującego interesy dostawcy usług lub towarów. Umowa agencyjna, model struktury, którą zbadaliśmy, powinna zatem zostać dostosowana do konkretnej branży, w której współpracuje dyrektor i jego przedstawiciel.
