Gdzie jest stosowana technika burzy mózgów?

Obecnie jedną z najskuteczniejszych metod oceny eksperckiej jest burza mózgów (MMS). Zakres jego zastosowania określają następujące przypadki:

• gdy przedmiot badań nie podlega ścisłemu opisowi matematycznemu i formalizacji;
• gdy charakterystyka badanego obiektu nie jest wystarczająco uzasadniona, ponieważ nie ma szczegółowych statystyk;
• jeśli funkcjonowanie obiektu jest wielowymiarowe i zależy od wielu czynników;
• w przewidywaniu złożonych zjawisk gospodarczych, które dynamicznie się zmieniają i ewoluują;
• jeśli sytuacja wyklucza inne metody prognozowania.

Szeroki zakres procesów społecznych i gospodarczych podlega tym warunkom. Inne metody oceny eksperckiej mają podobny zakres. Burza mózgów nie jest praktyczna, gdy jej obiekt jest przewidywalny i dobrze zbadany.

Historia stworzenia metody burzy mózgów

Ta metoda została wynaleziona w połowie ubiegłego wieku przez założyciela agencji prasowej BBD & O, słynnego copywriter Alexa Osborne'a. Powiemy ci o tym więcej. W końcu jego potomstwo - MMSh - jest żądane przez przywódców za podejmowanie specjalnych, fundamentalnych i twórczych decyzji, które wymagają uwzględnienia czynnika „kolektywnego umysłu”. W takim przypadku liderem dyskusji jest najczęściej sam lider. Taka rola wymaga połączenia pewnych cech jego osobowości: życzliwego podejścia do wszelkich pomysłów, wysokiej aktywności twórczej.

Jak zastosowano pierwszą metodę burzy mózgów?

Ten przykład już stał się klasykiem. Nie przez całe życie pan Osborne był copywriter i biznesmenem. Podczas drugiej wojny światowej był kapitanem statku handlowego, krążąc między zamożną Ameryką i walcząc z Europą. Nieuzbrojone statki były często torpedowane i wyrzucane na dno przez niemieckie okręty wojenne podczas nalotów bojowych.

Miłośnik historii Alex Osborne przypomniał sobie starożytną praktykę rozwiązywania krytycznych sytuacji przez żeglarzy Wikingów, kiedy otrzymał radiogram o możliwym ataku wrogiej łodzi podwodnej. Kiedy cały zespół został zwołany na pokładzie drakary przez kapitana, a następnie przez starszeństwo, zaczynając od młodych, a kończąc na kapitanie, wyrazili swoją drogę do rozwiązania kryzysu.

Kapitan amerykańskiego statku postanowił ożywić starożytną metodę podejmowania decyzji dotyczących zarządzania - burzę mózgów (jak go nazwał) i zwołał zespół na pokładzie. Wśród wyrażonych absurdalnych decyzji była jedna, która wpadła w fazę dalszego przemyślenia: tak, że cały zespół ustawił się wzdłuż linii, do której poruszała się torpeda i dmuchał w nią, co doprowadziłoby do odrzucenia śmiertelnego ładunku.

Potem minął niemiecki okręt podwodny, ale kapitan Osborne opatentował wynalazek. Z boku statku przymocowano śrubę, tworząc we właściwym czasie potężny odrzutowiec, dzięki czemu torpeda zmieniła kąt natarcia i prześlizgnęła się na boki.

Podstawa metodologiczna burzy mózgów

Mówiąc ogólnie, podstawą teoretyczną MMS był słynny heurystyczny dialog Sokratesa. Starożytny filozof wierzył, że za pomocą umiejętnych pytań można skłonić każdą osobę do przebudzenia swoich potencjalnych umiejętności. Sokrates widział w rozmowie najważniejsze narzędzie wyjaśniania prawdy. Alex Osbourne, dzięki formalnym regułom, był w stanie symulować środowisko sprzyjające rozbudzeniu kreatywności w zespole ludzi.

MMSh służył jako teoretyczny impuls do stworzenia metody synektycznej, która motywuje aktywność intelektualną w różnych kolektywach i społecznościach.

Jak zorganizować burzę mózgów?

Jaki jest potencjał MMSh? Faktem jest, że uruchamia mechanizm kolektywnej inteligencji w rozwiązywaniu pilnych problemów. Jednocześnie zastrzegamy, że istnieją sytuacje, które wykluczają jego użycie. W szczególności metoda burzy mózgów jest nieskuteczna w znalezieniu wyjścia z takich problemów, które:

• mieć tylko jedno rozwiązanie;
• mieć abstrakcyjny i uogólniony charakter;
• jeśli problem sformułowany jest z nadmierną złożonością (w tym przypadku należy go podzielić na podproblemy i rozwiązać częściowo).

Obecnie MMSh tak silnie wkroczyło w praktykę działalności korporacyjnej, jako wiodąca metoda wyboru optymalnych sposobów rozwiązywania problemów wielowymiarowych, że jej odmiany stały się istotne. Wymieniamy niektóre z nich:

• pierścień mózgowy;
• burza mózgów na pokładzie;
• Japońska burza mózgów
• Metoda Delphi.

W dalszej narracji scharakteryzujemy te konkretne metody MMS. Jednak na początku, dla pełniejszego ich zrozumienia, logiczne jest przedstawienie klasycznej metody burzy mózgów z punktu widzenia metodologii jej realizacji.

Etap przygotowawczy MMS

Jego wysokiej jakości wdrożenie wymaga zgodności z niektórymi kwestiami organizacyjnymi, w szczególności zgodności z etapami.

Zaleca się, aby pierwszy etap instalacji odbył się dwa tygodnie przed datą faktycznego wdrożenia jego głównej części (sformułowanie rozwiązań problemu).

Metoda „burzy mózgów” obejmuje jasne określenie samego problemu, wybór facylitatora oraz identyfikację uczestników w dwóch grupach: w celu wygenerowania rozwiązań i ich późniejszej oceny eksperckiej.

Począwszy od etapu organizacji należy unikać błędów, które zmniejszają skuteczność metody. Rozmyte ustalanie celów a zadania początkowo prowadzą do zerowej wydajności. Jeśli problem przedstawiony do dyskusji ma niejednoznaczną strukturę (w rzeczywistości składa się z kilku zadań), istnieje prawdopodobieństwo, że dyskutanci zmieszają się z priorytetem i kolejnością rozwiązania problemu.

Skład grupy

Optymalna liczba uczestników w grupach to 7 osób. Dopuszczalny skład ilościowy grup wynosi 6-12 osób. Tworzenie mniejszych zespołów nie jest zalecane, ponieważ trudniej jest osiągnąć kreatywną atmosferę.

Wskazane jest włączenie do grupy osób o różnych kwalifikacjach i zawodach. Specjaliści są przyjmowani jako osoby zaproszone (nie uczestnicy). Dla bardziej dynamicznej pracy mile widziane są grupy mieszane (zarówno mężczyźni, jak i kobiety). Zaleca się również zrównoważenie liczby osób prowadzących aktywny i kontemplacyjny styl życia. Negatywny efekt pojawia się w dyskusji na temat problemu, który jest sceptyczny wobec możliwości jego rozwiązania przez lidera.

Kilka dni przed drugim etapem MMS-u, dyskusje, osoby wybrane w grupach otrzymują datę zdarzenia i treść problemu. W tym celu prezenter rozdaje uczestnikom kompaktowe (do 1 strony) materiały drukowane z jasno określonym celem - rozwiązanie problemu, jego krótki opis.

Przydaje się dyskusja, aby ustalić trajektorię problemu, należy ją wyświetlić na schemacie. Ważne jest również wskazanie punktów kontaktowych między ludźmi a problemem: kiedy, w jakich okolicznościach problem ten naprawdę utrudnia realizację interesów społeczeństwa.

Standardowe ramy czasowe ataku mózgu

Zastosowanie metody burzy mózgów będzie skuteczne, jeśli zostanie odpowiednio zorganizowane. Najskuteczniejsze jest prowadzenie wiadomości MMS rano od 10:00 do 12:00 lub po obiedzie - od 14:00 do 17:00. Wskazane jest wybranie oddzielnego pokoju lub widowni odizolowanych od hałasu bezpośrednio z miejsca jego realizacji. Pożądane jest wyposażenie go w plakat z zasadami MMS, tablicę do szybkiego wyświetlania pomysłów.

Aby maksymalnie skoncentrować uczestników na problemie, ich stoły powinny być ustawione tak, aby otaczały stół lidera, tj.być umieszczonym wokół niego w kwadracie lub elipsie.

Rozwiązanie problemu poprzez burzę mózgów należy nagrać na wideo lub na magnetofonie, aby nie przegapić wyrażonych pomysłów. Umiarkowany humor na imprezie jest mile widziany. Zastosowanie metody burzy mózgów jest ważne przez czterdzieści do sześćdziesięciu minut. Jeśli dyskutuje się o prostym podproblemie, wystarczy kwadrans.

Etap bezpośredniego generowania pomysłów

Faza bezpośredniego generowania pomysłów charakteryzuje się intensywną pracą intelektualną obecnych. Na początku mózgi uczestników ataku mózgu powinny być jak najlepiej dostrojone do pracy twórczej. Kwalifikacje lidera powinny pomóc to zrobić poprawnie. Jako pretekst krótkie i płynne wprowadzenie zazwyczaj wyraża przekonanie prezentera, że ​​zgromadził kreatywnych i kreatywnych ludzi, jego życzliwość i entuzjazm dla sukcesu imprezy. Następnie lider przeprowadza krótką intelektualną rozgrzewkę obecnych przy pomocy nudnych pytań. Prowokując aktywność uczestników, może zapytać na przykład o licealny pseudonim Aleksandra Siergiejewicza Puszkina (swoją drogą, czy wiesz, że koledzy z klasy nazywają przyszłego klasycznego Egozę?).

Burza mózgów nie jest spotkaniem, w którym „siadanie” drzemie w tylnych rzędach. Etap wdrożenia MMSh ma na celu sformułowanie maksymalnej liczby rozwiązań problemu. Bierze pod uwagę zarówno pomysły oznaczające nowe kierunki rozwiązania, jak i pomysły, które opracowują opcje, które zostały już sformułowane. Zabrania się krytykowania jakiejkolwiek, nawet najbardziej fantastycznej opcji.

Ponieważ proponowane metody mogą być nie tylko bardzo różne, ale także najbardziej fantastyczne, sam gospodarz utrzymuje zabawną, kreatywną atmosferę, on sam proponuje, w tym niesamowite sposoby rozwiązania problemu.

Rozwiązanie problemu poprzez burzę mózgów uważa się za skuteczne, jeżeli w ciągu pół godziny zarejestrowano więcej niż półtora stu opcji. Wyraźnie wyłania się priorytet liczby wyrażanych pomysłów nad ich jakością. Wszystkie z nich są szybko naprawiane przez markery specjalnie oznaczone przez ludzi na dużych arkuszach papieru (A3 lub A2).

Etap ustalania pomysłów

Istnieją dwa sposoby ich nagrania. Na pierwszym z nich uczestnicy dyskusji kolejno wyrażają swoje pomysły. W takim przypadku wyświetlenie tylko jednej osoby, która może być nawet liderem. Drugi sposób wyrażania pomysłów jest bardziej dynamiczny. Dzięki niemu każdy dyskutujący może w dowolnym momencie swobodnie wyrazić swoje pomysły. Jednocześnie jedyna sekretarka nie jest w stanie naprawić pomysłów, więc wyznaczam 2-3 osoby do pełnienia tej funkcji. Zaletą drugiej metody jest generowanie większej liczby pomysłów. Minusem jest to, że proces myślowy jest wielokanałowy, więc nie ma sposobu na zbudowanie myśli w sposób kierunkowy. Opcje recenzji są weryfikowane prywatnie przez zespół recenzentów, ale bez wstępnej oceny. Po prostu zauważa.

Zaleca się przejście do etapu oceny eksperckiej proponowanych rozwiązań problemu dopiero po pewnym czasie. Aby zrozumieć metody zaproponowane przez uczestników dyskusji, należy zrobić sobie przerwę na co najmniej tydzień. Ten czas nie jest daremny! W końcu uczestnicy konkursu podświadomie przeanalizują i przemyślą opcje, które im się podobają. To czas tak zwanej inkubacji twórczej. W końcu metoda burzy mózgów służy do wyboru najbardziej udanego i kreatywnego pomysłu, a do tego ważna jest faza twórczej inkubacji. Nie zalecamy zaniedbywania tego.

Ocena eksperta

Na początku etapu oceny wnioski są najpierw grupowane według tematów (według kierunku rozwiązywania problemów). Dlatego na początku wyróżniono najbardziej skuteczne sposoby rozwiązania w różnych kierunkach opcji. Dla każdego z nich wyróżnione są odpowiednie czynniki.

Następnie algorytm omawiania rozwiązań problemu wymaga użycia metody Pareto. Zasada, otwarta i zbadana przez tego socjologa, mówi: „20% wysiłku daje 80% wyniku”.

Metoda burzy mózgów na etapie analizy metod rozwiązywania problemów, zidentyfikowane czynniki rozwiązywania problemów służy do zbudowania tabeli Pareto, w której dla każdego czynnika wskazana jest liczba jego powtórzeń, a także% ich całkowitej liczby.

Następnie budowana jest tabela typów kolumnowych, która wyświetla liczbę wystąpień czynników wzdłuż osi pionowej, rozkładając je w kolejności malejącej znaczenia czynnika - poziomo. Na ostatnim etapie przeprowadzana jest analiza diagramu Pareto.

Krzywa łącząca górne punkty diagramu różnych czynników nazywa się krzywą Pareto.

Powszechnie stosowane metody eksperckich ocen burzy mózgów u ich podstaw zawierają właśnie tę technikę. Jego zaletą jest wszechstronność. MMSh jest również poszukiwany do rozwiązywania problemów zarządczych. Konstruktywną cechą burzy mózgów jest rozwój pomysłów pierwotnie wyrażonych przez niektórych uczestników z innych.

Praktyka korzystania z MMS

Współcześni menedżerowie są często zmuszani do podejmowania decyzji, które wymagają uwzględnienia postrzegania wartości pracowników na podstawie ich doświadczenia, indywidualnych wniosków. Metoda burzy mózgów przy podejmowaniu decyzji zarządczych w tym zakresie jest idealnym narzędziem. W końcu siła lidera opiera się na dwóch zasadach: organizacyjnym i osobistym. Burza mózgów wzmacnia stronę organizacyjną, pozwalając skutecznie motywować i organizować ludzi do podejmowania decyzji podjętych na drodze kolegialnej.

Oczywiście MMSh nie może być wystarczająco skuteczny, jeśli osoby go ćwiczące nie mają specjalistycznej i metodologicznej wiedzy. Ale jednocześnie poziom szkolenia uczestników powinien być inny. Najwyższe wymagania dotyczą zdolności intelektualnych gospodarza, a także jego statusu w zespole. W przypadku tej roli lepiej wybrać osobę, która naprawdę cieszy się autorytetem: przemysłową (jako głęboki specjalista), informację (koledzy konsultują się z nim w celu uzyskania porady).

Często metoda burzy mózgów w akceptacji SD jest stosowana przez lidera w impasie:

• gdy niewystarczająca indywidualna wiedza i doświadczenie;
• jeśli konieczne jest wyjście poza ramy szablonu, myślenie o specjalistach wykonujących standardowe czynności w ich witrynie, które okazują się nieskuteczne w odniesieniu do badanego problemu.

W tym przypadku wielu wzrusza ramionami i mówi: „Nie skoczysz nad głowę!” Czy oni mają rację? Nie zawsze! W naszych czasach postindustrialnych powszechnie stosowane w pracy metody jednoprocesowe są często nieskuteczne. Przeciwnie, burza mózgów staje się coraz bardziej istotna.

Studiowanie burzy mózgów na uniwersytetach

Być może dlatego badane są dzisiaj nawet na uniwersytetach w celu rozwiązania specjalistycznych problemów edukacyjnych w związku z pracami badawczymi. Do nauczania uczniów MMS istnieją specjalne techniki edukacyjne, które trenują:

• oryginalność myślenia (zdolność do unikalnych rozwiązań problemów i oryginalnych skojarzeń);
• elastyczność semantyczna (zdolność do określenia pożądanego obiektu w próbce i określenia dla niego nieoczekiwanego użycia);
• adaptacyjna elastyczność wyobraźni (zdolność do postrzegania nowych bodźców produkcyjnych w bodźcu);
• spontaniczna elastyczność semantyczna (zdolność do tworzenia maksymalnych pomysłów w krótkim czasie).

Rodzaje burzy mózgów

Burza mózgów jako metoda nauczania polega na opanowaniu przez uczniów różnych podgatunków.

• Pierścień mózgowy charakteryzuje się pisemnym sformułowaniem omawiającym opcje rozwiązania problemu. Uczestnicy zapisują swoje pomysły i wymieniają się ulotkami.Tak więc pomysły wysunięte przez jedną osobę odnajdują swój rozwój przy pomocy wyobraźni i inteligencji innych ludzi. Kiedyś farmaceuci, organizując wydarzenie poświęcone jednemu unikalnemu produktowi, łącząc dwie nuty, opracowali unikalny produkt: odżywkę do szamponu w jednej butelce. Ten rodzaj burzy mózgów działał produktywnie. Ten przykład jest dobrze znanym faktem i często się o nim wspomina.

• Tablica jest przydatna do wdrożenia drugiej metody. Do niej dyskutatorzy dołączają karteczki samoprzylepne z zapisanymi na nich opcjami odpowiedzi. Wyniki ich intelektualnego ataku są wizualne, można je łatwo łączyć i sortować.
• Japońska technika ataku mózgu opracowana przez Koboyashiego i Kawakitę jest również nazywana gradem ryżu. Z jego pomocą uczestnicy burzy mózgów osiągają jeden wynik. Każdy uczestnik na swój sposób określa jeden konkretny fakt, jego zdaniem, który kompleksowo charakteryzuje problem. Z tych kart uczestnicy sumują zestaw, który daje pełny opis problemu. Następnie rozpoczyna się drugi etap ataku mózgu w języku japońskim: uczestnicy otrzymują puste karty, na których każda, jedna na każdej karcie, pisze własną wersję rozwiązania problemu. Następnie karty są grupowane pod względem podobieństwa przedstawionych w nich opcji. Opcje są połączone, pojawia się wolumetryczna wizja rozwiązania problemu.
• Bardziej wyspecjalizowaną metodą prognozowania jest metoda Delphi. Jednocześnie burza mózgów przekształca się w spójną opinię specjalistów. Służy do przewidywania procesów społecznych i gospodarczych. Ta metoda jest wieloetapowa, karty z opcjami rozwiązania problemu są kolejno przekazywane wszystkim uczestnikom. W dyskusji uczestniczyło od 10 do 150 osób. Maksymalna efektywność prognozowania na następny okres wynosi od 1 do 3 lat.

Zamiast wniosku

Burza mózgów jako metoda szkolenia i metoda badawcza skutecznie działa w sposób kompetentny. W ten sposób należy unikać typowych błędów. Szczególną uwagę należy zwrócić na przygotowanie jego kluczowej postaci - lidera. Na etapie generowania pomysłów powstaje luźna i zabawna atmosfera, wykluczona jest wszelka krytyka. Ważną rolę odgrywa skrupulatne ustalanie wszystkich proponowanych opcji.

Jego zakres jest obecnie szeroki, ponieważ obecnie istnieje wiele złożonych i trudnych do opisania procesów w społeczeństwie i gospodarce.