W nowoczesnej gospodarce państwo potrzebuje skutecznych narzędzi do wpływania na procesy gospodarcze. Jedną z kluczowych dźwigni jest polityka fiskalna. Korzystając z narzędzi współpracujących z podatkami i budżetem, rząd może ustabilizować spowolnienie gospodarcze i uregulować inflację.
Istota polityki fiskalnej
Kiedy używa się terminu takiego jak polityka fiskalna, odnosi się to do zestawu środków podjętych przez rząd w celu utrzymania stabilności gospodarki poprzez zmianę wielkości wydatków i / lub dochodów budżetu państwa. Z tego powodu polityka budżetowa będzie słusznie nazywana budżetem.
Ponieważ politykę fiskalną można określić jako antycykliczną, czyli stabilizującą (łagodzącą cykliczne wahania w gospodarce), realizacja następujących zadań jest istotna z punktu widzenia jej kluczowych celów:
- zapewnienie stabilności poziomu cen, co oznacza maksymalne możliwe rozwiązanie problemu, takiego jak inflacja;
- ciągły wzrost gospodarczy;
- pełne wykorzystanie zasobów (neutralizacja jest priorytetem cykliczne bezrobocie).
Politykę fiskalną można również zdefiniować jako rządową politykę regulacyjną. zagregowane zapotrzebowanie (to przede wszystkim). Aby uregulować gospodarkę, aby osiągnąć ten cel, wywiera się wpływ na wartość całkowitych kosztów.
Rodzaje polityki fiskalnej
Instrumenty oddziaływania na wskaźniki ekonomiczne stosowane przez państwo są podzielone na dwa kluczowe typy. Jest to niedyskrecjonalna i uznaniowa polityka fiskalna.
Zestaw środków, określany jako niedyskrecjonalny, charakteryzuje się automatyczną zmianą wydatków publicznych i podatków, która jest spowodowana znacznymi zmianami w stanie gospodarki (stawki podatkowe i programy transferowe pozostają niezmienione). Jednocześnie dyskrecjonalną i automatyczną politykę fiskalną cechuje fakt, że ta ostatnia wykorzystuje wbudowane stabilizatory jako główne narzędzie: dopłaty do gospodarstw, progresywny podatek dochodowy, zasiłki dla bezrobotnych i ubóstwo, które wpływają na zmniejszenie lub zwiększenie deficytu budżetu państwa.
Innymi słowy, jeśli z powodu kryzysu dochody przedsiębiorstw i ludności zaczną znacznie spadać, wówczas wyższe stopy procentowe są stosowane do nakładania progresywnych podatków, w tym podatku dochodowego od osób fizycznych. Taki program prowadzi do automatycznego wzrostu wpływów podatkowych do budżetu państwa.
Badając różnice między dyskrecjonalną i niedyskrecjonalną polityką fiskalną, warto zauważyć, że wbudowane stabilizatory z automatycznym systemem ekspozycji służą do osiągnięcia jednego kluczowego celu - przezwyciężenia negatywnych skutków inflacji i możliwego spadku produkcji.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że wpływ państwa na gospodarkę może osiągnąć nowe wskaźniki efektywności, jeżeli będzie prawidłowo połączone z prowadzeniem polityki pieniężnej.
Polityka fiskalna jest uznaniowa, jeśli wprowadzane są zmiany w wydatkach rządowych, saldach i podatkach budżetu państwa, a przyczyną takich zmian są specjalne decyzje rządu mające na celu zwiększenie produkcji, zatrudnienia, stabilizację bilansu płatniczego i inflacji.
Bodziec fiskalny
Ten rodzaj miary wpływu na wskaźniki ekonomiczne jest istotny, gdy państwo jest zmuszone przejść przez okres depresji i recesji. Taka strategia obejmuje obniżenie podatków i zwiększenie wydatków rządowych. Ostatnim etapem tego zestawu środków jest deficyt budżetowy.
Jeśli weźmiemy pod uwagę sytuację krótkoterminową, dyskrecjonalna polityka fiskalna będzie stanowić główną wytyczną dla przezwyciężenia takiego problemu, jak cykliczna recesja gospodarki, która pociąga za sobą obniżenie podatków, wzrost wydatków publicznych lub zintegrowane stosowanie tych środków.
Zwracając uwagę na dłuższy okres, można zauważyć, że taka polityka, oparta na obniżkach podatków, może powodować ekspansję czynników produkcji, a następnie wzrost potencjału gospodarczego. Tak więc uznaniowa stymulacja polityki fiskalnej jest faktyczną reakcją państwa na wyraźne oznaki spowolnienia gospodarczego.
Ważne jest, aby zrozumieć, że realizacja takich zadań wymaga kompleksowej reformy przepisów podatkowych, której towarzyszyć będzie zmiana procesu optymalizacji struktury wydatków publicznych.
Narzędzia krępujące
Mechanizm uznaniowej polityki fiskalnej implikuje również środki hamujące wzrost gospodarczy. Podejście to ma znaczenie w czasach boomu gospodarczego, a jednocześnie rośnie inflacja. Aby ustabilizować gospodarkę, podnosi się podatki i wydatki rządowe maleją. Konsekwencją tej strategii jest przekroczenie budżetu państwa.
Jako główny cel polityki ograniczającej możliwe jest określenie ograniczenia cyklicznego ożywienia gospodarki.
Jeśli rozważymy taką strategię w perspektywie długoterminowej, wówczas wpływ postępującego klina podatkowego może doprowadzić do opracowania mechanizmu stagnacji (oznaczającego zauważalne spowolnienie rozwoju gospodarczego), a łączna podaż będzie spadać. Taka prognoza jest szczególnie istotna, gdy nie obserwuje się tworzenia przydatnych priorytetów dla inwestycji rządowych w infrastrukturę rynkową, a wydatki publiczne są zmniejszane proporcjonalnie do wszystkich pozycji budżetowych.
W krótkim okresie środki ograniczające mogą znacznie zmniejszyć popyt inflacyjny przez spadek produkcji i rosnące bezrobocie.
Narzędzia uznaniowej polityki fiskalnej
Aby osiągnąć wyznaczone cele dotyczące regulacji procesów gospodarczych w kraju, potrzebne są skuteczne narzędzia.
Mechanizmy te obejmują dotacje rządowe i właściwe manipulowanie różnymi rodzajami podatków (akcyza, podatek dochodowy itp.). W tym celu zmieniane są albo stawki ryczałtowe, albo bezpośrednio same stawki. Inną grupą instrumentów, których stosowanie implikuje dyskrecjonalną politykę fiskalną, są różne rodzaje wydatków rządowych i płatności przelewem.
Należy zauważyć, że wpływ różnych instrumentów na gospodarkę może się znacznie różnić.
Jeśli zwrócisz uwagę na wpływ wzrostu podatku ryczałtowego, zobaczysz, że wynikiem tego procesu jest zmniejszenie całkowitych wydatków, w wyniku czego jednak nie ma zmiany w mnożniku. Ale w przypadku wzrostu stawek podatku dochodowego od osób fizycznych następuje jednocześnie spadek mnożnika i wydatków ogółem.
Dyskrecjonalna polityka fiskalna obejmuje również różnego rodzaju wpływy na zachęty, które wpływają na rozwój gospodarki i jej poziom efektywności. Nie zapomnij o wyborze konkretnych rodzajów wydatków rządowych, z których każdy ma szczególny wpływ na efekt generowany przez mnożnik.
Ważne jest, aby zrozumieć fakt, że instrumenty polityki fiskalnej mogą być wykorzystywane na różne sposoby. Wszystko zależy od cyklu, w którym znajduje się gospodarka. Różne rodzaje polityk fiskalnych mogą również zmienić podejście do instrumentów.Na przykład, jeśli zwrócisz uwagę na kierunek stymulujący, warto mówić o następujących miarach wpływu na stan gospodarki:
- wzrost transferów;
- ogólne obniżenie podatków;
- wzrost zamówień publicznych.
Jeżeli zostaną osiągnięte cele uznaniowej polityki fiskalnej ukierunkowanej na efekt odstraszający, wówczas działania rządu będą diametralnie przeciwne:
- transfery są zmniejszone;
- odpowiednio rosną wolumeny zamówień publicznych;
- podatki rosną.
Problemy z czasem przy wdrażaniu strategii regulacyjnej
Dyskrecjonalna polityka fiskalna i jej narzędzia w teorii są o wiele prostsze niż w momencie ich wdrażania. W praktyce państwo napotyka pewne trudności w próbie zarządzania procesami gospodarczymi.
A jeśli mówimy o takim czynniku, jak czas, warto zwrócić uwagę na następujące problemy, które pojawiają się pod jego wpływem:
- Opóźnienie administracyjne. Parlament jest zbyt wolny, aby podjąć decyzję. Całe kwartały, a nawet lata mogą uwzględniać pewne kwestie, co jest nie do przyjęcia w ciągle zmieniającej się sytuacji gospodarczej.
- Opóźnienie funkcjonalne. Należy to rozumieć jako występowanie opóźnienia między momentem podejmowania decyzji dotyczących środków fiskalnych a czasem ich faktycznego wpływu na stan gospodarki.
- Opóźnienie rozpoznania. Komplikowanie tego rodzaju uznaniowej polityki fiskalnej może nie być skuteczne ze względu na długi okres analizy realnego stanu gospodarki - inflacji lub recesji.
Problemy polityczne
Procesy polityczne mogą również mieć znaczący wpływ na poziom skuteczności polityki fiskalnej. W takim przypadku warto zwrócić uwagę na następujące trudności:
- Cykl koniunkturalny napędzany motywami politycznymi. Zdaniem większości ekonomistów w tym przypadku nacisk nie spoczywa na perspektywach rozwoju gospodarki narodowej, ale na reelekcji. Z tego powodu przed wyborami prowadzona jest polityka stymulująca, której rezultatem będzie nieuchronnie inflacja. Aby obniżyć jego poziom, zastosowane zostaną następnie mechanizmy ograniczające wpływ.
- Obecność dodatkowych celów. Oznacza to, że stabilność gospodarcza nie jest zdefiniowana jako priorytet rządowy.
- Orientacja na stymulowanie celów. Problemy dyskrecjonalnej polityki fiskalnej mogą być związane z niewłaściwą alokacją priorytetów: wzrost kosztów i obniżenie podatków są postrzegane jako bardziej atrakcyjna strategia w porównaniu z podnoszeniem podatków. Rezultatem tego podejścia do regulacji stanu gospodarki są deficyty.
Wpływ czynników o zagranicznym charakterze gospodarczym
Uznaniowe polityki fiskalne mogą nie być skuteczne ze względu na wpływ czynnika eksportu netto. Mówimy o efekcie gospodarczym, który opiera się na wpływie państwa na stopę procentową, który następnie wpływa na kurs waluty krajowej. Wynikiem tego procesu jest wpływ na eksport netto, minimalizujący procent skuteczności środków regulacyjnych.
Nieprzewidziane międzynarodowe zmiany popytu mogą również spowodować, że jakakolwiek polityka fiskalna będzie nieskuteczna. Aby zrozumieć negatywny wpływ tego czynnika, należy wyobrazić sobie następującą sytuację: na przykład przeprowadzono szereg działań stymulujących, których rezultatem był udany wzrost zagregowanego popytu, który umożliwił zapewnienie pełnego zatrudnienia. Jednocześnie kraj będący partnerem handlowym przeżywa szybki wzrost gospodarczy. W rezultacie następuje tak szybki wzrost zagregowanego popytu, że powstaje inflacja.
Efekt wypychania
W tym przypadku mówimy o konkretnych argumentach teoretycznych, zgodnie z którymi dyskrecjonalne i niedyskrecjonalne polityki fiskalne nie są skuteczne z definicji. Istota tego argumentu jest następująca: na przykład w przypadku stymulowania deficytu miary wpływów ujawnią się podwyżki stóp procentowych i obniżenie kosztów inwestycji. Takie procesy prowadzą do osłabienia, a nawet neutralizacji stymulującego efektu polityki fiskalnej.
W praktyce może to wyglądać następująco: w celu zwiększenia wydatków rządowych rząd zaczyna finansować deficyt, zwiększając w ten sposób popyt na pieniądze. W rezultacie stopa procentowa rośnie, a inwestycje maleją. Ale jeśli inwestycje spadną o taki sam procent, jaki odnotowano w procesie zwiększania kosztów, efekt takiej strategii wyniesie zero.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że teoria ta nie jest potwierdzona przez wszystkich ekonomistów.
Dyskretna polityka fiskalna w rosyjskiej gospodarce
W tej chwili tworzenie podstawy nowoczesnego systemu podatkowego w Rosji zostało już zakończone. A jeśli zwrócisz uwagę na kluczowe parametry systemu podatkowego w Federacji Rosyjskiej, zobaczysz, że nie odzwierciedlają one sowieckiej rzeczywistości. Obecny system opiera się na kluczowych rodzajach podatków istotnych we współczesnej praktyce światowej, które są stosowane z uwzględnieniem bieżących warunków ekonomicznych Federacji Rosyjskiej.
W Rosji uznaniowa polityka fiskalna obejmuje transformację systemu podatkowego i równoległe wdrożenie reformy budżetowej. W celu rozwiązania różnych problemów, które utrudniają pomyślne wdrożenie strategii reformy podatkowej, rosyjski rząd wykorzystuje popularne narzędzia do wywierania wpływu na gospodarkę. Przykładem jest zastosowanie zryczałtowanej stawki podatkowej od dochodów osobistych. Jednak w niektórych przypadkach skuteczność systemu jest zmniejszona z powodu nieproduktywnego administrowania i stosowania przepisów dotyczących podatków i opłat.
W rezultacie można zauważyć, że dyskrecjonalna i automatyczna polityka fiskalna to mechanizmy wpływu, przy których odpowiednim wykorzystaniu państwo jest w stanie trwale skutecznie ustabilizować stan gospodarki i przezwyciężyć różne kryzysy i inflację, co również wymaga wykwalifikowanej kontroli.
Makroekonomia Polityka fiskalna
