W ramach stosunków cywilnych często powstają zobowiązania pieniężne. Ich natura może być inna. Mogą więc powstać na podstawie umowy. Lub, na przykład, te lub inne przepisy prawa mogą je określać. Tak więc temat naszej dzisiejszej rozmowy: „Zobowiązania pieniężne: koncepcja, kolejność realizacji, podstawowe cechy i cechy”.
Istota zobowiązań pieniężnych w prawie rosyjskim
Na początek rozważ popularne definicje badanego terminu. Co to jest zobowiązanie pieniężne? Ta kategoria prawna jest interpretowana przez współczesnych prawników na różne sposoby. W ramach jednej ze wspólnych interpretacji zobowiązanie pieniężne rozumiane jest jako zjawisko odzwierciedlające uzasadnioną potrzebę zapłaty określonej kwoty finansowej przez jeden podmiot stosunków prawnych na korzyść innego. Inna interpretacja sugeruje, że odpowiedni rodzaj zobowiązania należy rozumieć jako stosunek prawny, który zawiera prawa do roszczeń (na przykład wierzyciela) oraz obowiązek prawny spłacić dług (na przykład pożyczkę) zarejestrowany przez dłużnika. Ponadto charakter upoważnionych podmiotów może być inny. Odpowiedzialność pieniężna może zatem powstać w wyniku relacji długu regulowanych przez prawo cywilne.
Ponadto może powstać również na podstawie przepisów ustawowych z zakresu prawa administracyjnego lub, na przykład, prawa podatkowego. W takim przypadku zobowiązanie pieniężne pojawia się w wyniku zarządzenia wykonawczego wydanego przez jeden z pozostałych organów (na przykład nakaz Federalnej Służby Podatkowej w sprawie zapłaty określonego podatku skierowanego do spółki).
Zatem stosunki prawne, o których mowa, dzielą się na regulacyjne (w przypadku pożyczek) i ochronne (na podstawie zarządzeń administracyjnych władz). Jednocześnie, zdaniem niektórych prawników, taka kategoria prawna, jak zobowiązanie pieniężne, implikuje interakcję podmiotów relacji przede wszystkim w ramach prawa cywilnego, a nie administracyjnego lub, powiedzmy, prawa podatkowego.
Oznacza to, że zgodnie z tym punktem widzenia błędne jest rozumienie polecenia Federalnej Służby Podatkowej w sprawie płatności opłat na rzecz skarbu państwa jako w pełni spełniającego kryteria prawne. Jednak wielu prawników nadal woli odnosić się do tego rodzaju komunikatów, które wiążą się z pojawieniem się długu wobec państwa.
Oznaki zobowiązań gotówkowych
Pojęcie zobowiązania pieniężnego implikuje występowanie szeregu szczególnych cech rozważanego rodzaju stosunku prawnego. Przestudiujemy je. Po pierwsze, prawnicy identyfikują jako jeden z kluczowych znaków zobowiązania pieniężnego potrzebę spłaty długu za pomocą rzeczywistych środków płatniczych (a nie za pomocą przedmiotu lub usługi): banknot oficjalnie zatwierdzony do obiegu w określonym stanie lub bezgotówkowy za pomocą walut akceptowanych do płatności.
Innym znaczącym znakiem zobowiązań pieniężnych, na który zwracają uwagę prawnicy, jest obecność w umowie lub innym dokumencie określającym utworzenie strony upoważnionej i zobowiązanej, które ustalają cele osiągane w wypełnianiu zobowiązań.Jeśli mówimy w szczególności o umowie pożyczki, wówczas taki cel najczęściej brzmi jak spłata długu wierzycielowi.
Niektóre kryteria klasyfikacji niektórych zobowiązań jako pieniężne są określone na poziomie rosyjskiego systemu sądowego. Tak więc w szczególności w ramach decyzji Plenum Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej istnieją przepisy, zgodnie z którymi zobowiązaniem pieniężnym jest konieczność dokonywania rozliczeń w walucie krajowej lub innej, akceptowalnej z punktu widzenia kalkulacji wierzyciela i dłużnika.
Jakie zobowiązania nie dotyczą gotówki?
Obciążenia, o których mowa, jak zauważają niektórzy prawnicy, nie mogą być uważane za pieniężne, jeżeli nie są związane z wykorzystaniem oficjalnych funduszy rozliczeniowych jako środka płatniczego (w przypadku pożyczki, instrumentów spłaty zadłużenia). Niemożliwe jest również uznanie za pieniężne tych zobowiązań, które mogą być związane z przekazaniem środków pieniężnych, ale nie implikują nawiązania stosunków z upoważnioną stroną. Jakie są tutaj niektóre przykłady? Opcjonalnie - transport gotówki przez usługę odbioru. To nie jest wypełnienie zobowiązania pieniężnego wobec banku - to usługa. Ale to nie wszystko. Istnieje opinia, że nieuzasadnione jest uznawanie za pieniężne tych obowiązków, w ramach których funkcja towarów jest wykonywana za pomocą obliczeń, w szczególności waluty obcej.
Zobowiązania pieniężne i relacje rozliczeniowe
Przeanalizowaliśmy, czym jest obowiązek pieniężny i jakie są jego główne cechy. Istnieje interesujący niuans dotyczący danej kategorii prawnej. Faktem jest, że zobowiązania pieniężne ściśle przylegają do szeregu innych zjawisk z zakresu prawa finansowego. Na przykład przy rozliczeniu stosunków prawnych. Co to wyraża?
W wielu kontekstach prawnicy identyfikują te dwa warunki. Na przykład w umowach ustalających warunki pożyczki czasami takie sformułowanie może wyglądać tak, jakby „firma podjęła takie rozliczenie w takim i takim terminie”. Postanowienie to można zastąpić bez zmiany prawnego znaczenia umowy: „firma przyjmuje zobowiązanie pieniężne, które ma zostać wypełnione na takich i takich warunkach”.
Wiele zależy od interpretacji terminu „obliczenie”. Można to rozumieć jako proces wdrażania relacji walutowych („rozliczenia”). Albo termin może wskazywać na ostateczny cel dokonywania płatności („jesteśmy obliczeni”). Istnieje punkt widzenia, zgodnie z którym stosunki prawne związane z realizacją, a także przyjęcie zobowiązań wynikających z umów pieniężnych, należy przypisać do osobnej kategorii - rozliczenia.
Zobowiązania pieniężne w praktyce
Jakie mogą być rodzaje zobowiązań pieniężnych? Powyżej podaliśmy przykład klasyfikacji tego rodzaju stosunku prawnego w zależności od charakteru podmiotu uprawnionego (strony umowy cywilnoprawnej lub struktury administracyjnej). Jednocześnie prawnie ustalone kryteria podziału obciążeń pieniężnych na niektóre rodzaje w rosyjskim ustawodawstwie nie są zbyt wyraźne. W związku z tym charakter umów, które mogą wiązać się z występowaniem zobowiązań tego rodzaju dla jednej ze stron, może być inny.
Do najczęstszych rodzajów transakcji związanych z obciążeniem pieniężnym należy umowa pożyczki. Ich podmioty mogą mieć różne statusy prawne: osoby fizyczne, organizacje, organy państwowe i gminne, stowarzyszenia publiczne, struktury międzynarodowe itp.
Pojawienie się zobowiązań na przykładzie umowy pożyczki
Tak więc umowa pożyczki jest jednym z najczęstszych źródeł, które determinują występowanie zobowiązań pieniężnych. Przedmiotem tego rodzaju umowy są działania kredytobiorcy, które powinny być związane ze spłatą zadłużenia wobec wierzyciela, a także, jeżeli wymaga tego umowa, oraz odsetki.
Najważniejszy niuans: wypełnienie zobowiązań pieniężnych przez pożyczkobiorcę powinno zależeć nie tylko od faktycznej treści transakcji, ale także od zgodności umowy pożyczki z szeregiem istotnych z prawnego punktu widzenia kryteriów. Na przykład wszelkiego rodzaju umowy tego typu są zawierane na piśmie. Odpowiedni dokument, podpisany przez strony stosunku prawnego, powinien określać podstawowe warunki pożyczki: jej kwotę, procedurę wykorzystania i algorytm spłaty (w takich terminach lub zgodnie z harmonogramem), kwotę i metodę naliczania odsetek za korzystanie z pożyczki.
Umowa pożyczki jest uznawana za zawartą, a zatem określa odpowiedzialność za niewykonanie zobowiązania pieniężnego tylko wtedy, gdy strony stosunku prawnego uzgodniły wszystkie istotne warunki transakcji. Ponadto kwota środków powinna zostać przekazana pożyczkobiorcy w określony sposób. Z kolei jeśli tekst umowy pożyczki nie określa podstawowych warunków, okoliczność ta może w niektórych przypadkach stać się przyczyną anulowania transakcji. Ale w praktyce takie precedensy pojawiają się rzadko. Powodem tego jest wiele różnych normy dyspozycyjne w Kodeksie pracy Federacji Rosyjskiej, które pozwalają na identyfikację Istotne warunki umowy pożyczki nawet jeśli nie są odzwierciedlone w umowie.
Rodzaje obowiązków
Nie opracowano jeszcze jednolitego podejścia do klasyfikacji zobowiązań pieniężnych w rosyjskim prawie finansowym. Prawnicy proponują jednak różne kryteria, zgodnie z którymi możliwe jest rozróżnienie niektórych rodzajów rozważanych stosunków prawnych. Dość popularny program, w którym zobowiązania pieniężne są podzielone na dwa z następujących rodzajów:
- związane z przekazaniem środków stanowiących przedmiot umowy (w celu uzyskania jednego lub drugiego wynagrodzenia);
- związane z transferem środków, które są ceną kontraktu (to jest ewentualne wynagrodzenie).
W związku z tym zobowiązania pieniężne w ramach każdego z wymienionych rodzajów są podzielone na dużą liczbę określonych odmian. Rozważmy niektóre z nich.
Jeśli mówimy o stosunkach prawnych związanych z transferem środków stanowiących przedmiot umowy, może to być:
- zobowiązania do wniesienia kapitału do kapitału docelowego spółki biznesowej (umowa podstawowa);
- obowiązek zapłaty udziałów w produkcji;
- czynsz;
- obowiązki faktoringowe;
- operacje z depozytami bankowymi.
Istnieje opinia, że warunkowe zobowiązanie pieniężne należy przypisać rozważanemu rodzajowi stosunku prawnego. Jest to na przykład akredytywa - zlecenie wydane przez posiadacza rachunku bankowego w odpowiedni sposób na przekazanie określonej kwoty gotówki innym osobom.
Jeśli chodzi o drugi rodzaj stosunku prawnego, tutaj możemy przytoczyć następujące scenariusze jako przykład:
- obecność obowiązków w procesie sprzedaży towarów (gdy konieczne jest przekazanie pieniędzy sprzedawcy w zamian za otrzymany produkt);
- wypłata odsetek bankowych od pożyczki;
- opłata za wykonaną pracę lub świadczone usługi.
Wszystkie rodzaje omawianych stosunków prawnych można łączyć ze względu na charakter umowny. Tylko w przypadku podpisania odpowiednich umów ustalane są przyjęte zobowiązania pieniężne. Jest to jedno z kluczowych kryteriów ich występowania.
Istnieją inne podstawy do klasyfikacji obciążeń. Może to być na przykład poziom interakcji podmiotów relacji prawnych. Mogą więc istnieć międzynarodowe zobowiązania pieniężne lub zobowiązania realizowane w ramach jurysdykcji krajowych, regionalnych i gminnych. Ten lub inny poziom stosunków prawnych charakteryzuje się swoją specyfiką w wielu aspektach.
Kolejnym kryterium klasyfikacji omawianych stosunków prawnych jest charakter przedmiotów.Tak więc odpowiednie obciążenia mogą powstać przy udziale osób fizycznych, prawnych lub organizacji rządowych. Oznacza to na przykład, że zobowiązania pieniężne instytucji budżetowych mogą mieć nieco inny charakter prawny niż podobne stosunki prawne, w których uczestniczą obywatele lub organizacje prywatne. Specyficzną specyfikę można prześledzić na różnych poziomach wdrażania stosunków prawnych. Na przykład w rozliczeniach w Federacji Rosyjskiej legalną walutą zobowiązań pieniężnych w ogólnym przypadku jest rubel. Z kolei jeśli mówimy o komunikacji międzynarodowej, to w ich ramach płatności można dokonywać za pomocą innych jednostek płatniczych.
Jak zauważyliśmy powyżej, prawnicy prowadzą dyskusję na temat przeniesienia obciążeń pieniężnych, takich jak podatki, opłaty lub grzywny, które mają miejsce na podstawie zarządzenia instytucji rządowych, na przykład Federalnej Służby Podatkowej, do zobowiązań pieniężnych. Jeśli jednak będziesz przestrzegać punktu widzenia, że nadal można klasyfikować odpowiednie obowiązki jako rodzaj rozważanego stosunku prawnego, wówczas będą one odpowiadać pierwszej kategorii. Oznacza to, że zobowiązania pieniężne instytucji budżetowych do zapłaty tego lub innego podatku (na przykład związane z przychodami pochodzącymi z dochodów z działalności nie zabronionej przez prawo) zostaną zaliczone do kategorii stosunków prawnych, których przedmiotem są środki finansowe, a nie produkt lub usługa.
Aspekty wypełnienia zobowiązań pieniężnych
Rozważ aspekt, który odzwierciedla wykonanie zobowiązań pieniężnych. Jakie cechy są do tego charakterystyczne element relacji?
Spróbujmy zdefiniować etap rozważanej komunikacji finansowej. Zgodnie ze wspólną interpretacją moment spełnienia zobowiązania pieniężnego jest rejestrowany w momencie dostarczenia lub przekazania przez dłużnika kwoty pieniężnej określonej w umowie lub nakazie administracyjnym na rzecz odpowiedniego podmiotu - wierzyciela lub organu państwowego. Po wypełnieniu zobowiązania stosunki prawne zwykle zostają rozwiązane (ponieważ strony przestrzegają warunków umowy).
Płatności można dokonywać zarówno gotówką, jak i przelewem bankowym. Konkretna metoda płatności zależy od specyfiki statusu prawnego podmiotów relacji: w niektórych przypadkach płatności gotówkowe z mocy prawa są mniej pożądane.
Wypełnianie obowiązków: odpowiedzialność
Odpowiedzialność za niewypełnienie zobowiązania pieniężnego jest aspektem charakteryzującym się złożonością struktury. Faktem jest, że podstawy pozwalające na zastosowanie niektórych sankcji wobec dłużnika mogą mieć inny charakter prawny. Odpowiedzialność może wynikać z warunków umowy lub może wynikać z przepisów prawa z zakresu prawa administracyjnego (lub podatkowego). Istnieje kryterium łączące oba mechanizmy. Jest to okazja do zaspokojenia interesów wierzyciela (lub innej uprawnionej strony) kosztem postępowania egzekucyjnego, czyli z udziałem organów państwowych. Metody obowiązkowej windykacji długów określone przez prawo - wobec wierzycieli lub skarbu państwa - są wdrażane w sądzie.
Jakie mogą być kryteria rozpoczęcia określonych sankcji wobec dłużnika? Może to stanowić naruszenie harmonogramu spłat zadłużenia określonego w umowie pożyczki lub, na przykład, niezgodną z prawem odmową wykonania zobowiązań związanych z płatnością za dostawę towarów, świadczenie usług, wykonanie pracy zgodnie z podpisaną umową.
Wdrożenie jednego lub drugiego mechanizmu przymusu strony zobowiązanej, polegającego na odzyskaniu odszkodowania lub nałożeniu innych sankcji, może również wynikać z przekroczenia terminów wykonania podpisanych umów (lub wynikających z przepisów prawa obowiązku zapłaty podatku i innych płatności na rzecz państwa).Rozważ ten aspekt bardziej szczegółowo.
Wypełnianie obowiązków: terminy
Z reguły konkretne terminy wypełnienia zobowiązań pieniężnych określa się na podstawie klauzul umownych, zgodnie z którymi się pojawiają, lub, w przypadku długu wobec państwa, na podstawie przepisów prawa. Jednocześnie w rosyjskiej praktyce prawnej istnieje termin „rozsądny termin” w odniesieniu do wypełniania zobowiązań. Można zauważyć, że jednoczesne zastosowanie tej opcji i mechanizmu płatności w terminach określonych w umowie jest mało prawdopodobne. W dokumencie jest określony odpowiedni warunek, a następnie określany jest moment spłaty długu, lub ten element relacji prawnych jest wdrażany w ramach mechanizmu określania „rozsądnych warunków”. Które z kolei mogą mieć wiele funkcji.
Podejścia do definicji „rozsądnych warunków” będą zależeć od charakteru transakcji, jej przedmiotu, statusu prawnego podmiotu stosunków prawnych. Co to znaczy Jeśli na przykład mówimy o zaangażowaniu tego mechanizmu prawnego w odniesieniu do umów pożyczek, wówczas „rozsądny okres” będzie prawdopodobnie znacznie różnić się od tego w przypadku umów na dostawę niektórych towarów lub usług.
